Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/99

– 53 –

W każdym razie, bardzo jest dobrze robić go o ile można wysokim, gdyż tym sposobem unika się nietylko wyż rzeczonych niedogodności, ale otrzymuje się także potężny ciąg powietrza, jaki przy wielkich piecach tylko miechami otrzymać można. Dla tego budują się pospolicie kominy dla kotłów parowych, od 60 do 120 stóp wysokości; niżéj 60 stóp bardzo rzadko, zaś kominy nad 120 stóp wysokości, do wyjątków należą.
 Największy taki wyjątkowy komin w świecie, widzieć teraz można w Port-Dundas pod Glasgowem. Ma on 454 stóp angielskich wysokości, szerokość jego ścian wynosi na dole stóp 32, a u góry stóp 12¾; otwór górny komina równa się 10' 5" a dolny 21'6", co daje zwężenie zewnętrzne ⅟₂₅ a wewnętrzne ⅟₄₀.
 Drugi olbrzymi komin, lecz tylko na 400 stóp wysoki, znajdował się również pod Glasgowem, który jednakże z powodu przeniesienia fabryki na inne miejsce, zburzony został i to za pomocą prochu.
 Jaki przekrój posiadają ciągi kotlinowe, taki sam przekrój musi miéć i komin w swojém miejscu najwęższém, a mianowicie u swego szczytu. Dolny przekrój komina dla większéj stałości daje się zawsze większy od przekroju górnego; a różnica tych wymiarów, nazywa się zwężeniem komina. Przy kominach żelaznych daje się to zwężenie ⅛" na stopę bieżącą. Jeżeli np. taki komin posiada w górze otwór 11" a wysokość jego wynosi stóp 48, to otwór komina na dole będzie miał średnicy 11 + ⁴⁸⁄₈ = 17"; daje się w takim razie grubość ścianom żelaznym u góry = ⅛ a na dole ³⁄₁₆", a zatém ciężar takiego komina wynosić będzie około 1500 funtów.
 Kiedy komin posiada zwężenie ⅟₉₆, należy go łańcuchami dobrze umocować dla nadania mu potrzebnéj stałości. Jeżeli chcemy uniknąć takiego umocowania, to nietylko należy dać większą grubość blachom, ale nadto zwężenie komina powiększyć na ⅟₈₀ do ⅟₇₂. W taki sposób zbudowany komin na 100