Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/56

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
– 10 –

sposób zagęszczania pary przez łączenie jéj z wodą, zowiemy skraplaniem albo kondensacyą. Para ulega także częściowéj kondensacyi czyli powrotowi do stanu kroplisto-płynnego, przez mocne ściskanie, lub przez zetknięcie się jéj z zimnemi ścianami, np. w rurach komunikacyjnych, lub zaraz z początku wpuszczania pary do cylindra parowego.
W skutek poczynionych doświadczeń pokazało się, że jednym funtem pary okazującym 100° ogrzać można blizko 6⅓ funtów wody od punktu marznięcia aż do zagotowania, t. j. od 0 do 100° C. Téj własności pary używa się zwykle, do ogrzewania wody w rezerwoarach lub tendrach, z których się kocioł parowy zasila czyli alimentuje.


    Stan więc temperatury wyrażony podług Réaumura, będzie najmniejszy, a podług Fahrenheita największy, albowiem stopnie Réaumura mają się do stopni Celsiusza i Fahrenheita jak ⅟80 : ⅟100 : ⅟180, lub jak ¼ : ⅕ : ⅑ t. j. 4 stopnie Réaumura, równają się 5 stopniom Celsiusza, a 9 Fahrenheita. Oprócz tego skala Fahrenheita, wyprzedza inne skale liczbą stałą 32.
    Z tego cośmy tutaj powiedzieli, wypływa prawidło, że stan temperatury przez Celsiusza podany, należy przez ⅘ pomnożyć, a otrzymamy wtedy temperaturę na termometrze Réaumura. I nawzajem, chcąc zamienić skalę Réaumura na skalę Celsiusza, należy liczbę stopni Réaumura pomnożyć przez ułamek 54. I tak: 15° C. dają: 15 × ⅘ = 12° R., a 20° R. dają 20 × 54 = 25° C.
    Cokolwiek zawilszą jest zamiana stopni Fahrenheita na stopnie Celsiusza albo Réaumura; chcąc albowiem skalę Réaumura albo Celsiusza zamienić na Fahrenheita, należy pierwszą pomnożyć przez 95 a drugą przez 94 a do iloczynów dodać liczbę stałą 32. Zatem 15° C = 95 × 15 + 32 = 59° F., daléj 20° R. = 94 × 20 + 32 = 77° F.
    Ażeby nakoniec skalę Fahrenheita przemienić na skalę Celsiusza lub Réaumura, odejmuje się od niéj liczbę 32, a resztę mnoży się w pierwszym razie przez 59, a w drugim przez 49.
    A zatem:
    68°F = 59 (68—32) = 20° C; a 86°F = 49 (86—32) = 24° R.
    Termometr Celsiusza z powodu setnego swojego podziału, jest do użycia najwygodniejszy i powszechnie dziś przyjęty, szczególnie w doświadczeniach naukowych.