Para wprowadzona do cylindra, z jednej strony tłoka, jako ciało rozprężliwe, stara się zaraz swoją objętość powiększyć, a ponieważ jednę ze ścian przestrzeni w któréj się znajduje, stanowi tłok ruchomy, popycha go więc naprzód, dopóki długość cylindra na to pozwala.
Gdy już tłok doszedł do końca cylindra, wprowadza się świéżą parę z drugiéj strony tłoka, a zużytą parę, która już działanie swoje z jednéj strony tłoka spełniła, wypuszcza się właściwym kanałem na zewnątrz cylindra. Tłok, skutkiem działania świeżéj pary, znowu wraca do pierwotnego swego położenia, a ta ciągła zmiana pary, czyli wpuszczanie jéj to z jednéj, to znów z drugiéj strony cylindra, utrzymuje tłok w ciągłym ruchu prostolinijnym tam i nazad, który to ruch prostolinijny, za pomocą odpowiednich przyrządów, zamienia się na ruch obrotowy wału i tym sposobem utrzymuje w biegu całą maszynę parową.
Najważniejszą własnością pary, jest jéj siła rozprężliwa czyli rozszerzalna, gdyż przez nią jedynie, maszyny parowe stają się użytecznemi.
Ponieważ, jak wiadomo z doświadczenia, jeden cal kubiczny wody, daje 1696 cali kubicznych pary, nie popełnimy więc wielkiego błędu, przyjmując zasadę, którą daleko łatwiéj spamiętać, że jeden cal kubiczny wody, daje 1-ą stopę kubiczną pary (1,728 cali), ciśnienia jednéj atmosfery.
W temperaturze 100° gęstość i prężenie pary w naczyniu zamkniętém, równa się gęstości i prężeniu pary wyprodukowanéj w naczyniu otwartém, jedynie pod ciśnieniem powietrza. Przez ciągłe jednak ogrzewanie zamkniętego naczynia, para, jak to wyżéj widzieliśmy, stawać się będzie coraz gęstszą i sprężystszą: przy 121° ciśnie dwa razy, przy 135° trzy razy, przy