Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/507

– 461 –

179. W jaki sposób mogą się mijać pociągi i przejeżdżać z jednéj linii na drugą. Goto są zwrotnice, rozjazdy, tarcze obrotowe i wózki suwane?

 Na wodzie i na gościńcach, statki i wozy mogą się mijać z łatwością przy pomocy steru i cugli, jeżeli tylko woda jest dostatecznie głęboką, a gościniec odpowiednio szeroki. Ale rzecz się ma inaczéj z kolejami żelaznemi. Na wązkich szynach żelaznych, parowozy i wagony byłyby niejako skazane poruszać się tylko naprzód lub wstecz, gdyby nie wynaleziono osobnych przyrządów do wymijania się i zwracania pojedynczych wagonów i całych pociągów w upodobanych kierunkach.
 Dla pojedynczych parowozów i wagonów urządzono tarcze obrotowe czyli obrotnice i wózki suwane, za pomocą których mogą zmieniać kierunek na miejscu; a zaś dla powolnego zmieniania kierunku i dla manipulacyi całym pociągiem, używa się tak zwanych zwrotnic czyli weksli.

Ciężar całego pociągu.		Gdy prędkość jazdy w sekundzie czasu wyrażona jest w metrach.
		10	12	14	16	18
Tonny		kilogr.	kilogr.	kilogr.	kilogr.	kilogr.
50		7,90	8,98	10,17	11,61	12,91
100		6,65	7,57	8,51	9,56	10,76
150		6,13	6,92	7,81	8,78	9,87
200		5,84	6,58	7,63	8,85	9,39