Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/488

– 442 –

 Towarzystwu zamawiającemu szyny, służy prawo rozciągnąć ścisłą kontrolę nad ich fabrykacyą, za pośrednictwem swojego inżyniera, który przedsiębrać może różne próby, w celu przekonania się o dokładności profilu i o gatunku użytego materyału. Aby się o gatunku żelaza i o dokładnym jego szwejsie przekonać, z każdéj wyrobionéj partyi szyn, wybiera się 1%, a z tak wybranych szyn:
 1)   W jednéj części szyn, nacinają się głowy do głębokości 0,003 metra; ustawiają się głowami na podporach w odległości 1 metra leżących, łamie się je przez obciążanie, lub téż za pomocą tłoczni śrubowéj. Druga połowa nacina się na podeszwie i l amie się również w sposób wyż opisany.
 2)   Druga część wybranych szyn, układa się na podporach i łamie się przez obciążanie ich w połowie odległości podpór. Ciężar 250 centnarów, na 5 minut zawieszony, nie powinien wygiąć szyny, a ciężar 500 centnarów, przez 5 minut nie powinien jéj złamać.
 3)   Trzecia część próbuje się za pomocą 10-cio centnarowego kafaru, który spuszcza się na szynę w dwóch końcach podpartą, z wysokości 3,5 metrów. Takie uderzenie nie powinno szyny złamać.
 Jeżeli przy takich próbach, przedstawiają szyny zły szwejs, lub zły gatunek żelaza, albo téż jeśli obciążona szyna nie przedstawia dostatecznego oporu przeciwko zgięciu, to należy próby jeszcze raz powtórzyć, ale oczywiście na większéj ilości szyn, aby się można było dokładnie przekonać o przymiotach obstalunku. A jeśli i teraz więcéj nad 10% szyn wypróbowanych nie dają rękojmi i zaspokojenia warunków kontraktu, to należy całą partyę szyn odrzucić. Te szyny, które podczas próby okazały się dobremi, cechują się wyraźnie przez inżyniera towarzystwa, co oznacza odbiór tymczasowy, a szyny nie wytrzymujące próby, powinny być natychmiast łamane, aby po raz drugi nie poddawano ich takowéj. Dostawca obowiązany jest wszystkie szyny, nowemi za-