Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/480

– 434 –

szą, od kolei zwyczajnéj. Koszt budowy wierzchniéj, podług pierwszéj konstrukcyi ze stalowemi górnemi szynami, wynosił 15,66 talarów za metr bieżący, a z szynami z żelaza drobnoziarnistego talarów 14,3.
Fig. 165.
 Szyny składane o szerokiéj podstawie i szyny siodełkowe, ukazały się najpierw w Ameryce r. 1850. Szyny tego rodzaju taką przedstawiają korzyść, że część górna czyli środkowa po wydarciu się, może być łatwo nową zastąpiona. Część górna daje się ze stali albo z żelaza drobnoziarnistego, a dwie dolne części z żelaza zwyczajnego.
 Ale ze wszystkich tu wyszczególnionych systemów, dwa tylko dzisiaj współzawodniczą ze sobą, a mianowicie: szyny siodełkowe z głowami symetrycznemi i szyny o szerokiéj podstawie.
 Co do wysokości szyn, to takowa niezmierny wywiera wpływ na ich wytrzymałość. W piérwszych czasach kolejnictwa, gdzie używano tylko parowozów lekkich, i jeżdżono z bardzo umiarkowaną prędkością, używano także i szyn nie wysokich; ale w skutek zwiększonego ruchu na kolejach, zwiększyły się także ciężar i prędkość parowozów, a za tém poszły także wysokość szyn i ich ciężar.
 Ponieważ szyny o szerokiéj podeszwie mocowane były z początku na podkładach podłużnych, miały więc bardzo małą wysokość, bo tylko 65 do 75 millimetr; następnie wysokość ta powiększoną została na 88 do 111 millimetr. Najnowsze zaś koleje używają szyn wysokich na 115 do 133 millimetr., pomiędzy któ-