Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/474

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
– 428 –

kładach poprzecznych, układają się belki drewniane różnéj szerokości i grubości, a dopiero na podłużnych belkach utwierdzają się stosunkowo słabe szyny, które nie będąc w ten sposób podparte, nie wytrzymałyby przesuwającego się po nich ciężaru.
Podkłady z powody gnicia i ustawicznego ich odnawiania, należą do największych wydatków jakie na kolejach ciążą. W przecięciu, jak wiadomo z doświadczenia, jeden podkład z miękkiego drzewa, nie może dłużéj wystarczyć nad 6–7 lat, a podkład z drzewa twardego 7–8 lat.
Dla tego starano się już oddawna środkami chemicznymi lub mechanicznymi, drzewu większą trwałość nadawać. Z początku dawano drzewu powłokę z materyj nieprzepuszczających wody, jak smoła zwyczajna, smoła kamienna i t. p., ale środki te nie przyniosły pożądanego skutku. Późniéj trafiono na racjonalniejszą metodę, a mianowicie przemieniania pierwiastków znajdujących się w drzewie, a sprowadzających butwienie i zgniliznę, za pomocą środków chemicznych tak, aby te swoją szkodliwą własność rozkładania drzewa straciły. Skutek ten był daleko lepszym. Używano kreozotu, nadchlorku rtęci (Hg. Cl.), siarczyku barytu (Ba. S.), chlorku cynku (Zn. Cl), siarkanu niedokwasu 1-go żelaza (Fe. O. SO₃ + 7 HO) i siarkanu miedzi (Cu O, SO₃ + 5 HO), a środkami tymi nasycone podkłady na drodze żelaznéj Berlińsko-Hamburgskiéj, okazały trwałość 10 do 15 lat.

Sposób nasycania czyli kijanizowania [1] podkładów, jest następujący: Rozczynia się jedna z powyższych soli, i w takim

  1. W r. 1832 Anglik Kyan, otrzymał patent na używanie sublimatu do konserwacyi drzewa, który to sublimat przy balsamowaniu ciał ludzkich, dawno już był znany. Sposób ten kijanizowaniem zwany, przeniósł się wkrótce z Anglii na ląd stały i użyty został po raz pierwszy: w roku 1840 na kolei żelaznéj pomiędzy Manheimem i Heidelbergiem. Centnar celny takiego płynu, kosztuje około 75 tal.