Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/450

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
– 404 –

bi się krések lub punktów na pasku papieru, lub tyle razy dzwonek zadzwoni.

166. Jakim sposobem przeprowadza się płyn elektryczny od stacyi do stacyi?

Po drucie, trojakim sposobem: po nad ziemią, w ziemi i pod wodą.
Przewodnik nadziemny, czyli napowietrzny, jest to drut metalowy, wyciągnięty w powietrzu od stacyi do stacyi i podparty słupami odosobnionymi tak, aby nigdzie nie dotykał się żadnego przedmiotu, i aby w czasie wilgotnego powietrza, połączenie się drutu z ziemią nie mogło nastąpić. Druty te wyrabiano dotąd z miedzi lub żelaza. Tam zaś, gdzie przewodniki przechodzą po nad rzekami i z tego powodu muszą być mocno naprężone, robią się z drutu stalowego lub z liny drucianéj. W początkach telegrafii elektrycznéj, robiono tylko druty miedziane, dziś robią je prawie wyłącznie tylko z żelaza. Miedź ma tę przed żelazem zaletę, że 6 razy lepiéj przeprowadza elektryczność niż żelazo, że się w powietrzu nie tak łatwo zniedokwasza, że łatwo daje się naciągać i że nawet jako materyał zużyty, ma stosunkowo daleko wyższą wartość, od zużytego żelaza. Ale drutom miedzianym można znów zarzucić: że są za kosztowne, mniejszą mają wytrzymałość aniżeli drut żelazny, że się zatém łatwiéj od żelaznych zrywają i muszą być z tego powodu gęściéj podpierane i że łatwo ulegają zepsuciu, a nawet kradzieży. Na milę geograficzną używa się zwykle drutu miedzianego 5 do 6 centnarów (po 50 do 60 rub. sr.).
Drut żelazny, którego grubość zwyczajna wynosi 316 cala, używany w telegrafach, zaleca się głównie swoją wytrzymałością, pozwalającą ustawiać podpory daleko rzadziéj, aniżeli pod drut miedziany. Z tego więc powodu, i z przyczyny mniejszéj swéj wewnętrznéj wartości, ulega rzadko uszkodzeniom, a nigdy kra-