Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/434

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
– 388 –

nie, sprawia bardzo mocny skutek. Bateryi téj nie należy brać za jedno z bateryą galwaniczną, służącą do wzbudzenia prądu galwanicznego.

159. Jaka jest chyżość płynu elektrycznego?

Wszelkie usiłowania dokładnego oznaczenia chyżości dwóch przeciwnych płynów elektrycznych, przy połączeniu ich z sobą za pomocą drutu, okazały się daremnemi, dopóki uczony angielski Wheatstone na szybko obracającém się zwierciadle, z iskier przeskakujących nie obrachował, że prąd elektryczny w jednéj sekundzie: odbywa drogę 62,000 mil geograficznych.
Różne późniejsze badania i próby z elektrycznością galwaniczną przedsiębrane, wydały daleko mniejsze rezultaty (do 15000 mil ang. albo 3300 mil geograficznych); tak że przypuścić trzeba, iż chyżość elektryczności jest jeszcze zawisłą od rozmaitych okoliczności, a mianowicie, od rodzaju obudzenia elektryczności, przymiotów przewodnika i t. p., które przy mierzeniu chyżości, nie były należycie uwzględnionemi.

160. Co to jest galwanizm czyli elektryczność galwaniczna?

Przez galwanizm należy rozumieć przyczynę zachowania się elektrycznego dwóch różnych ciał, mianowicie dwóch różnych metali, lub jednego metalu a drugiego jakiego innego ciała, w czasie zetknięcia ich z sobą. W roku 1789 Galwani professor medycyny w Bolonii zauważył, że spreparowane udka żabie drgały, gdy były dotykane z jednéj strony kawałkiem miedzi, a z drugiéj kawałkiem żelaza, i że te metale drgały także kiedy się zetknęły z sobą; wniósł zatém, że temu zjawisku towarzyszy jakaś nowa nie znana przyczyna. Professor Aleksander Volta w Pawii, badając daléj tę przyczynę, znalazł, że ona jest niczém innem, jak tylko elektrycznością i doszedł do rozmaitych świetnych odkryć, które