Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/433

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
– 387 –

na metalowymi ostrymi końcami, którymi elektryczność tarczy odbiera. Elektryczność dodatnią (+ E) absorbuje przewodnik, a elektryczność ujemna (– E), przechodzi z przedmiotu trącego, łańcuchem do ziemi. Z przewodnika (konduktora) można już tak daleko jak tylko się podoba, tę elektryczność prowadzić.

158. Co to jest butelka Lejdejska i baterya elektryczna?

Fig. 143.
Za pomocą butelki lejdejskiéj można zbierać wielką ilość elektryczności przeciwnych. Butelka ta jak ją figura 143 przedstawia, jest to puszka szklana wyłożona od wewnątrz i zewnątrz aż po linię gg′ cynfolią, któréj strona zewnętrzna złączona jest z ziemią, a strona wewnętrzna z prętem metalowym t i kulką metalową b. Jeżeli tę kulkę złączymy z konduktorem maszyny czynnéj elektrycznéj, to elektryczność dodatnia zbiera się we środku, a ujemna, na zewnętrznéj powłoce butelki, która skomunikowana jest z ziemią. Usiłowanie połączenia się znowu tych dwóch elektryczności, to jest natężenie elektryczne, o tyle będzie większém, im więcéj wprowadzono elektryczności z konduktora do wnętrza butelki. Połączenie się tych dwóch przeciwnych elektryczności, czyli wyładowanie butelki następuje wtedy, jeżeli pokrycie wewnętrzne butelki, połączymy z pokryciem zewnętrzném; wyładowanie odbywa się zawsze przy towarzyszeniu huku i iskry; a jeżeli przechodzi przez ciało ludzkie, to człowiek doznaje gwałtownego wstrząśnienia.
Jeżeli takich butelek ustawimy obok siebie kilka lub kilkanaście i połączymy ich wewnętrzne i zewnętrzne pokrycia ze sobą, to otrzymamy wtedy bateryę elektryczną, której natężenie czyli siła, wzmaga się w miarę większéj liczby butelek, i któréj wyładowa-