Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/431

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
– 385 –

+ Kożuch, flanela, kość słoniowa, szkło w zwyczajnym stanie, bawełna, jedwab, skóra ludzka, suche drzewo, metal, kauczuk, szellak, wosk, siarka, guttaperka —
Znak (+ albo —) elektryczności wchodzącéj w ciało, zależnym jest oprócz tego od przymiotu powierzchni i temperatury ciała i od sposobu tarcia. Ażeby się przekonać, czy jakie ciało przez potarcie drugiém ciałem naelektryzowaném zostało, dochodzi się tego za pomocą tak zwanego elektroskopu. Najlepszym elektroskopem jest penduł elektryczny, składający się ze słupka metalowego, opatrzonego podstawą na podobieństwa lichtarza, od góry zaś mającego ramię wygięte pod kątem prostym, na którego końcu wieszają się kulki bzowe na jedwabnych albo lnianych nitkach. Jeżeli do takiéj kulki zbliżymy ciało naelektryzowane, to kulka natychmiast będzie przyciągniętą, a następnie odepchniętą.
Elektryczności jednoimienne (dodatnia z dodatnią i ujemna z ujemną) odpychają się; a różnoimienne (dodatnia z ujemną) przyciągają się do siebie. Elektryczności różnoimienne po zetknięciu, łączą się z sobą albo się zobojętniają, co dochodzi się za pomocą elektroskopu.
Przewodnikiem elektryczności nazywa się takie ciało, które zetknięte z drugiém elektryczném, zabiera mu jego elektryczność, takową rozpościera na swojéj powierzchni, oddaje ją znowu z równąż łatwością innemu ciału, czyli przewodnikowi z niém zetkniętemu.
Przewodniki dzielą się na dobre i zle. Pićrwsze zabierają szybko elektryczność ciału którego się dotykają; drugie odbierają ją powoli. Do szeregu dobrych przewodników, które się pospolicie tylko przewodnikami zowią, należą : metale, węgiel, płomień, ciało zwierzęce, różne płyny i t. p., a do złych, które nazywają się także izolatorami czyli odosobniaczami należą: szlachetne kamienie, szkło, porcelana, żywica, gutaperka, kauczuk, skóra, jedwab, wosk, kość słoniowa, suche drzewo, suche po-

27*