Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/417

– 371 –

grafy pomiędzy Londynem a Portsmouth w roku 1796 urządzić kazał. We Francyi urządzono późniéj telegrafy: między Paryżem, Calais, Strassburgiem, Brestem, Toulonem i Bayonną z 519-ma stacyami, których utrzymanie rocznie milion franków kosztowało.
 Prussy dopiéro w roku 1832 urządziły piérwszą linię telegraficzną pomiędzy Berlinem, Kolonią, Koblentz i Trewirem; do obsługi któréj użyto 222 ludzi, i która rocznie około 30,000 talarów kosztowała.
 Szwecya była piérwszą, która po Francyi zaprowadziła u siebie telegrafy optyczne, bo w roku 1795; Dania 1802; Indye Wschodnie 1823; Egipt i Austrya w r. 1832; Rossya w r. 1839, a z Pola do Tryestu, urządzono linię telegraficzną dopiéro w r. 1849.
 Telegraf optyczny braci Chappe, składa się z pionowego masztu 14–15 stóp wysokiego i umieszczonego po nad szczytem wieży lub nad dachem, daleko widzialnego budynku. Na wierzchołku tego masztu umieszczone jest ramię żaluziowe, 14 stóp długie, 13 cali szerokie a 2 cale grube, ruchome około środkokowego punktu podpory, regulatorem zwane; po końcach zaś regulatora osadzone są również ruchomo dwa skrzydła żaluziowe, mające po 6 stóp długości a 1 stopę szerokości, zwane indykatorami czyli skazówkami. Za pomocą korby umieszczonéj w pokoju stacyi telegraficznéj, można wprawić w ruch tak regulator jako i indykatory i nadawać im wszelkie możliwe położenie. Za pomocą telegrafu Chappe’go, można dać 196 rozmaitych znaków.
 W rozmaity sposób, próbowano za pomocą kombinacyi świateł, używać telegrafów i w nocy. W Anglii używano do tego celu 5 lamp do dawania znaków; używano także 4-ch wielkich zwierciadeł wklęsłych, ustawionych w szeregu poziomym. Gauss proponował swój heliotrop do telegrafowania, którego małe zwierciadełka obraz słońca odbijały, a przez to gołém okiem