Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/416

– 370 –

swego prywatnego użytku urządził tego rodzaju telegraf pomiędzy Londynem i Newmarket, jednakże to urządzenie nie znalazło w owych czasach obszerniejszego zastósowania. Dopiéro rewolucya francuzka telegrafię optyczną upowszechniła, tak samo jak reformacya upowszechniła drukarstwo i proch strzelniczy.
 Bracia Klaudyusz i Ignacy Chappe w zakątku swojéj pracowni wraz z Delaunayʼem i sławnym zegarmistrzem Breguetʼem, wynaleźli w r. 1791 nowy system telegrafów optycznych, który odpowiadał już wszelkim warunkom dobroci i który dotrwał aż do czasów najnowszych.
 Przedstawili oni swoje aparaty konwentowi w chwili, kiedy ten znajdował się właśnie pod wpływem największéj obawy o los armii francuzkiéj, walczącéj na granicach kraju. Cała komunikacya jaką rząd podówczas posiadał, na przemokłych od deszczu i jak najgorzéj utrzymywanych drogach, znajdowała się w opłakanym stanie.
 Krwawe to, lecz zarazem obfite w wielkie i heroiczne czyny zgromadzenie, któremu technika, a w ogólności nauka bardzo wiele ma do zawdzięczenia (albowiem w rok późniéj otworzyło ono szkołę polytechniczną i konserwatoryum sztuk i rzemiosł, a w dwa lata zaprowadziło we Francyi miary metryczne, dzisiaj w całéj Europie przyjęte i używane), zgodziło się bezzwłocznie na urządzenie linii telegraficznéj z Paryża do Lille w roku 1794; w przeciągu czterech miesięcy 20 stacyj zbudowano; a szczęście zdawało się uśmiechać tak wynalazcom jak i wykonawcom, gdyż pierwsza depesza, jaką konwent z granicy Francyi za pomocą tego telegrafu otrzymał, zwiastowała pomyślną dla niego wiadomość, o pobiciu austryaków przez wojska francuzkie. Los wynalazku był więc ustalony, do którego modele kazali bracia Chappe robić we Frankfurcie nad Menem, aby tém lepiéj wynalazek w tajemnicy zachować.
 Tutaj widział je prawdopodobnie Playfair, a rysunki z nich zdjęte przesłał księciu Yorku do Anglii, który takież same tele-