Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/383

– 337 –

 Te cząstki wapienne wydzielają się z wody, zwłaszcza gdy się zetkną z tłustościami do kotła wprowadzonemi; opadają na dno, a najczęściéj osadzają się na powierzchniach ogrzewalnych, w postaci mléczno-białéj skorupy, która się kamieniem kotłowym zowie.
 Kamień czyli osad taki, nie dopuszcza wody do zetknięcia się z blachą powierzchni ogrzewalnéj kotła. Blacha staje się suchą, a pod tą powłoką kamienną rozpala się do czerwoności, dostaje pęcherzy, przez co bardzo się osłabia.
 Skorupa, jako nierozciągliwapęka i odpada, woda dostawszy się na rozpaloną i tak już osłabioną blachę, po pewnym czasie tworzy taką wielką ilość pary, jakiéj osłabiony kocioł ani pomieścić, ani utrzymać nie jest w możności; skutkiem czego pęka czyli eksploduje.
 3. Przeciążenie klap bezpieczeństwa i przekroczenie granicy ciśnienia pary, po za granice wytrzymałości kotła.
 Klapy bezpieczeństwa stanowią drogę do wychodzenia pary na zewnątrz, jeżeli jéj rozprężliwość jest silniejszą nad obliczone normalne ciśnienie. Zawieszone na klapach ciężary albo téż sprężyny, dokładnie je zamykają, dopóki ciśnienie pary jest w stanie normalnym. Powiększywszy zaś ten ciężar, np. przyciśnieniem ręki lub silniejszém naciągnieniem sprężyny, to klapy w chwili niebezpieczeństwa będą zamkniętemi; a ponieważ siła pary nadzwyczajnie wzrasta, każde zatém takie nierozważne przeciążenie klapy bezpieczeństwa, eksplozyę sprowadzić może. Dla tego wszelkie przeciążenie klap bezpieczeństwa, surowo jest wzbronioném.
 4. Opadnięcie wody w kotle poniżéj linii ogniowéj. Jeżeli się zdarzy podobny wypadek, że ściany kotła lub rurki płomienne, stanowiące część powierzchni ogrzewalnéj, nie będąc pokrytemi wodą, rozpalą się do czerwoności, w takim razie blacha i rurki utrącają swoją sprężystość, rozdymają się, a w końcu się

24*