Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/35

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
– XXIII –

późniéj zmuszonym się widział, użyć jéj do poruszania statku wodnego. Pomimo tak obojętnie przyjętéj próby, Ewans przepowiedział i przepowiednię swoją małém pisemkiem ogłosił, w którém się wyraża: „teraźniejsza generacya zadawalnia się kanałami, następna przełoży nad nie koleje żelazne konne,— ale ich więcéj oświeceni potomkowie, mój wóz parowy, jako najdogodniejszy do transportów uznają.
Spojrzawszy obecnie po całéj ziemi widzimy, w jak olbrzymi sposób spełniło się to genialne proroctwo wielkiego męża; z tego téż powodu wdzięczna potomność, nie powinna imieniowi Ewansa, odmawiać należnéj czci i podziwu. Prawie jednocześnie z Ewansem w Ameryce, zajmowali się Trevithik i Vivian w Anglii, budową lokomotywy. Pierwotnie, chcieli oni użyć swojéj lokomotywy na zwyczajnych drogach, jako siły pociągowéj, co im się jednakże nie udawało; pierwsze dobre wypadki osiągnęli dopiero swoim parowozem, na kolei żelaznéj Merthyr-Tydvil w południowéj Walii (1804 r.)
Parowóz Trevithika i Viviana miał tylko jeden poziomy cylinder; przenoszenie ruchu tłoka na koła, dokonywało się trzonem korbowym i korbą oraz dwoma zębatemi kołami. Pierwsza lokomotywa wykonana w Europie, miała pociąg 10 tonn ciężaru, prowadzić z szybkością jednej mili geograficznej w ciągu godziny. Praktycznemu Wszakże rozwojowi lokomotywy, stało podówczas na zawadzie to mylne mniemanie, że samo tarcie kół o szyny, nie wystarcza do ciągnienia nią większych ciężarów. Ztąd poszło, że to tarcie starano się różnemi sztucznemi środkami otrzymywać i powiększać. Blenkin-sop użył (1811) belki zębatéj, którą do jednej z szyn przymo-