Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/322

– 276 –

techniczne austryackie: „Zeitschrift d. österr. Ing. u. Arch.-Vereins“ wzmiankuje, iż tego rodzaju łączniki znajdują, się w użyciu przy pociągach towarowych, na wielu kolejach austryackich. Przyrząd ten jak rysunek pokazuje, składa się z dwóch strzemion i kleszczowatego wiązadła opatrzonego kulą, która go swoim ciężarem utrzymuje zawsze w kierunku'pionowym, skutkiem czego, zawieszony łącznik w hakach pociągowych, jako téż w czasie ewentualnego starcia się buforów, skraca się sam przez się, bez żadnéj innéj pomocy. Z wielką również łatwością można go przełożyć, kiedy chcemy rozłączyć wagony.
 Prócz dopiéro co wymienionych przyrządów dołączenia wagonów, używać się jeszcze zwykło tak zwanych: łańcuchów pomocniczych albo bezpieczeństwa (Sicherheits Ketten), umieszczonych na każdéj ścianie szczytowéj z obu stron haka pociągowego, w odległości 1,067 metra, jeden od drugiego. Długość ich taka być powinna, ażeby w stanie zwyczajnym nie były nigdy napiętymi; gdyby się jednak łącznik śrubowy lub hak pociągowy urwał, wtedy łańcuchy pomocznicze zastępując łącznik śrubowy, rozpoczynają działanie.
 O wartości pomocniczych łańcuchów, prowadzono liczne spory, zarzucano im głównie, że takowe przy urwaniu się zwyczajnego łącznika lub haka pociągowego, w pierwszéj chwili działania, prawie zawsze pękały; dlatego na niektórych kolejach angielskich, usunięto z użycia łańcuchy pomocnicze; ale z drugiéj strony pojawiły się nieraz wypadki, w których wykazała się znowu wielka ich użyteczność. Należy tylko ogniwom łańcuchów dawać nieco większą grubość (22 millim.), a sworzniom do których się łańcuchy mocują pewną elastyczność za pomocą krążka gumowego lub resoru ślimakowego, a urywanie nie będzie miało miejsca.
 Oprócz tego na rozmaitych dawniejszych kolejach, mianowicie we Francyi, używano szybko luzujących się łączników, za