Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/27

– XV –

syi pary, Hornblower zbudował maszynę ekspansyjną, dwucylindrową, nie mógł jéj jednak w użycie wprowadzić, gdyż Watt i Boulton mieli przywiléj na kondensator. W r. 1799 ulepszył maszynę Murray przez zaprowadzenie stawideł (szybrów) muszlowych, które zastąpiły aż dotąd używane kurki i wentyle. Od r. 1802 zaczęła się upowszechniać maszyna wysokiego ciśnienia. W r. 1804 Artur Woolf po ekspiracyi patentu Watta i Hornblowera, urządził maszynę dwucylindrową wysokiego i nizkiego ciśnienia, t. j. działającą jednocześnie z ekspansyą i kondensacyą. Odtąd to można powiedzieć, maszyna nie uległa żadnym zmianom, z wyłączeniem saméj konstrukcyi. Pierwszą maszynę z cylindrami oscyllującemi, jedni przypisują Manby'emu (1817) a drudzy Cave'mu (1824).
 W r. 1807 maszyna parowa znalazła jeszcze obszerniejsze zastósowanie w żegludze parowéj, kiedy Foulton swój pierwszy statek parowy w Nowym-Yorku zbudował. Odtąd żegluga parowa upowszechniła się szybko. W Anglii datuje się od r. 1811; we Francyi 1816; na jeziorze Bodeńskiem 1822; na Renie 1825; na Wiśle 1846; na Dnieprze 1855 i t. d. Żegluga parowa zaatlantycka datuje swój początek od roku 1838, kiedy Great-Western (Wielki Zachód) zbudowany przez Brunela, odbył pierwszą podróż z Anglii do Ameryki.
 Wróćmy jeszcze do Jakóba Watta i obaczmy jego zasługi, jakie dla przemysłu położył. Zajmował się on oprócz maszyn parowych i innemi wynalazkami a mianowicie: chemicznym składem wody (z kwasorodu i wodorodu), wynalazł blichowanie za pomocą chloru; zawdzięczamy mu ogrzewanie za pomocą pary, tak wysoko cenione w teoryi i praktyce, maszynę do kopio-