Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/26

– XIV –

bodą swoim wynalazkom oddawać. W r. 1765 zrobił on najznakomitsze odkrycie, oddzielając kondensator z pompą powietrzną od cylindrów parowych; i zamiast kondensować parę wprost w cylindrach, wpuszczał ją pod tłok i nad tłok, a wychodzącą parę z cylindrów w zgęszczalniku kondensował. Po długich usiłowaniach, na małą skalę, udało mu się nakoniec swój pomysł na wielką skalę w kopalni Kineil (1769) urzeczywistnić. W r. 1774 połączył się z kapitalistą Boultonem, w celu założenia fabryki machin w Soho, skutkiem czego, mógł już coraz więcéj swoje maszyny ulepszać. W r. 1784 wynalazł parallelogram (równoległobok) i ruch tłoka prostolinijny zamienił na ruch obrotowy, za pomocą korby. Teraz więc, przed maszyną parową otworzyło się szerokie pole, gdyż oprócz w górnictwie, zaczęto maszyny parowéj używać i do innych celów przemysłowych. Głównym pomysłem przy maszynach Watta, jest użycie pary do tworzenia próżni; jest to ta sama myśl, która nam przypomina słup merkuryuszu Toricellego, podniesiona doświadczeniami Guericke’go, a ustalona wynalazkami Papina. Nie jest więc maszyna parowa, jak widzimy, szczęśliwym wynalazkiem jednego człowieka, ale wypadkiem ciągłych naukowych badań, wielu wieków i wielu uczonych.
 Dziś porzucono już maszyny Watta, które wymagają wielkich cylindrów i nie dozwalają w zupełności zużytkować cieplika. Jeżeli dziś chcemy wielkie korzyści osiągnąć, to używamy do tego pary wysokiego prężenia, którą późniéj rozszerzamy w cylindrze, a w końcu jeszcze zagęszczamy na wodę. To przekształcenie maszyny parowéj, poczyna się już przy końcu zeszłego wieku. Kiedy Watt zaczął dopiero korzystać z ekspan-