Po kotle parowym, najważniejszemi częściami składowemi parowozu są koła i osie.
Wystawione one są na najgwałtowniejsze wstrząśnienia, muszą lokomotywy i wagony podpierać i w kolei trzymać; do budowy ich należy więc użyć najlepszych materyałów i jak największego starania.
Konstrukcya kół jest bardzo rozmaita. Obecnie na kolejach żelaznych, w użyciu będące koła, dadzą się na dwie główne klassy, a te znów na liczne gatunki podzielić, a mianowicie:
Te dzielą się na:
a) Koła szprychowe żelazne lane, z obręczą laną.
b) Też same koła, z obręczą walcowaną naciągniętą.
c) Koła szprychowe kute, ze szprychami wygiętemi (system Losh’a) i z piastą żelazną laną.
d) Toż samo z piastą żelazną kutą.
e) Koła szprychowe żelazne kute, z szwejsowanym obwodem i piastą (system Sharp’a), ze szprychami o prostokątnym przekroju.
f) Też same koła (system Arbelʼa) ze szprychami o przekroju owalnym.
Te dzielą się znowu na:
g) Koła szalowe żelazne lane (wypukłe).
h) Koła tarczowe ze stali lanej (system Meyer’a).