je działanie na stawidło S. Pomiędzy stanowiskiem środkowém kulisy, i obiema krańcowemi, ruch stawidła uskutecznia ekspansyę słabszą lub mocniejszą. Widzimy tutaj, że skutkiem obrotu wału, kulisa nie tylko wykonywa ruch oscyllacyjny czyli wahadłowy, ale także posuwisty tam i nazad. Ten ruch osobliwszy i sobie tylko właściwy, udziela kulisa bace ślizgającéj E a tém samém i stawidłu parowemu S. Ruch kulisy jest tak zawikłany, że go z wszelką matematyczną ścisłością dotąd nie wyśledzono; i dlatego teoretycy poprzestawać tylko zwykli na rachunku przybliżonym.
Oprócz kierownika kulisowego Stefensona jednostawidłowego, dopiéro co opisanego, są jeszcze kierowniki kulisowe: Goocha (Gucza), Allan’a, Borsiga, Heusingera von Waldegg etc., również dość upowszechnione, różniące się tylko szczegółami pomiędzy sobą, lecz w główném zadaniu swojém i formie, kierownikowi Stefensona zupełnie odpowiadają – i z téj to przyczyny, mówić o nich nie będziemy.
Dopiéro co opisane kierowniki posiadają tylko jedno stawidło, lecz jeżeli ruch tego stawidła odbywa się z pomocą kulisy, to z wszelką łatwością możemy nim nadawać maszynie ruch przodowy i wsteczny, i ruch ten uskuteczniać przy pomocy ekspansyi zmiennéj. Niektórzy jednak mechanicy zwrócili uwagę, że w maszynach działających z ekspansyą zmienną z pomocą jednego tylko stawidła, przy rozdziale pary, przedstawia się pewna niedogodność: im mocniejsza bowiem będzie ekspansya, t. j. im wcześniéj za pomocą jednego stawidła przetniemy komunikacyę parze, tém większe będzie ściśnienie czyli kompressya zużytéj pary za tłokiem. Ponieważ stawidło zamyka wcześniéj kanały wychodowe, przeto para któraby powinna była ulecieć w powietrze, zostaje wstrzymaną za tłokiem, który popychany
