Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/223

– 177 –

świeżą parą w drodze swojéj naprzód, zużytą parę coraz mocniéj ściska i ściskanie to pary ma miejsce dopóty, póki stawidło nie otworzy kanału wychodowego. Kompressya czyli ściskanie pary, jakby mniemać należało, dzieje się ze szkodą pracy pożytecznéj jaką wykonywa maszyna, i ta okoliczność dała właśnie powód, że niektórzy mechanicy, kierowników kulisowych z jedném stawidłem, jako przyrządów ekspansyjnych używać nie radzą i zalecają je tylko do zmiany kierunku ruchu; chociaż znów niektórzy a między innymi Reuleaux, przeciwnego są zdania. O ile nam wszelako wiadomo, kierowniki kulisowe Stefensona jednostawidłowe, nie mogły być dotąd zastąpione przez żadne inne przyrządy, nawet przez kierowniki dwustawidłowe, chociaż te ostatnie bardzo mało, albo wcale nie ściskają pary; lecz owszem przeciwnie, nie tylko na niektórych drogach zagranicznych, ale i na naszéj Warszawsko-Wiedeńskiéj, odrzucono skomplikowane kierowniki dwustawidłowe i do jednostawidłowych wrócono.
 Jakkolwiek maszyna parowa część swojéj pożytecznéj pracy istotnie traci przez ściskanie pary przy kierownikach jednostawidłowych, to znów kierowniki dwustawidłowe, jako więcéj skomplikowane i cięższe, do wykonywania swych ruchów, daleko więcéj zużywają siły maszyny od pierwszych; ztąd wypływa naturalny wniosek, iż co się traci na sile przy maszynach jednostawidłowych przez ściskanie pary, to zyskuje się znowu z drugiéj strony, gdyż nie potrzeba poruszać drugiego stawidła. Ta okoliczność daje pojęcie przyczyny, dla czego powszechnie na parowozach pośpiesznych używa się tylko kierowników kulisowych Stefensona jednostawidłowych, zamiast dwustawidłowych.
 Wszelako dla dania pojęcia o składzie kierowników dwustawidłowych, znanych pod imieniem swoich wynalazców: Gonzenbach’a, Meyer’a i Polonçeau, opiszemy tutaj jeden, mianowicie Gonzenbach’a, gdyż dwa drugie podobne są do pierwszego, z niewielkiemi odmianami.

14*