w skutek oziębienia się onego i kondensacyi pary, powietrze zewnętrzne zyskuje podówczas przewagę, a cisnąc na wentyl, otwiera takowy i wchodzi do kotła, dopóki ten jest otwarty i dopóki między ciśnieniem wewnętrzném kotła, a ciśnieniem zewnętrznego powietrza nie nastąpi równowaga, – poczém wentyl powietrzny w skutek przeciwciężaru, znowu się zamyka.
Wentyl powietrzny nie potrzebuje być wielkim; średnica 2 cale dla największego nawet kotła, jest wystarczającą. Usunięcie tego wentyla, spowodowało już nieraz zgniecenie kotła. Jeżeli kocioł jest cylindrowy i posiada dostateczną grubość blachy, nie ma obawy o jego zgniecenie; ale kotły na statkach parowych nizkiego ciśnienia, mające kształt kufrów, zbudowane z cieńkiéj blachy, oraz kotły używane po gorzelniach, a budowane bez żadnéj kontroli, przez kotlarzy nie znających przepisów o budowie kotłów, winny być bezwarunkowo zaopatrzonymi w wentyle tego rodzaju.
Manometrem czyli paromierzem. Manometry dzisiaj najwięcéj używane na parowozach i w ogólności przy kotłach pracujących pod wysokiém ciśnieniem, są manometrami sprężynowymi czyli metalowymi.
Najważniejszymi z pomiędzy nich są: Bourdona, oraz Schäffera i Budenberga. Funkcyonowanie ich polega na zmianie formy rurek metalicznych, sprawionéj w skutek działania ciśnienia pary na ich ściany wewnętrzne albo zewnętrzne. Nie bardzo dawno wynalezione, a już uległy rozmaitym zmianom i poprawkom. Opiszemy tu główniejsze.
1°) Figura 57 przedstawia manometr metaliczny, wynaleziony przez Francuza, inżyniera Eugeniusza Bourdona. Główną część składową tego przyrządu stanowi rurka miedziana za-
