Strona:Paweł Władysław Fabisz-Wiadomość o szkólności katolickiéj w dekanacie koźmińskim.djvu/8

złe i rzekł im: dopuśćcie dziatkom iść do mnie a nie zakazujcie im, albowiem takowych jest królestwo Boże. Zaprawdę mówię wam: ktobykolwiek nie przyjął królestwa Bożego jako dzieciątko, nie wnijdzie do niego. I obłapiając je i kładąc na nie ręce, błogosławił je.“ W ślady Pana Jezusa pouczającego ludzi i dzieci, występować mieli święci Apostołowie, ich następcy biskupi i ich zastępcy kapłani podług rozkazu Pańskiego: „nauczajcie wszystkie narody“ (Mat. 28,19). Naukę i wychowanie w duchu chrześciańskim powierzył Mistrz Boski osobom duchownym. Dla tego „codzień Paweł św. rozmawiał (nauczał) w szkole niektórego Tyranna“ w Efezie (Dzieje Apost. 19, 9). Pismo święte rozróżnia między pedagogiem t. j. świeckim przewodnikiem szkoły a mistrzem kościelnym jako ojcem duchownym, którego stanowiska nauczyciel świecki nigdy zastąpić nie może. Emancypacyi więc szkoły zpod wpływu kościoła Bożego nie pochwaliłby Apostół narodów, piszący w 1 liście do Koryntów 4, 15: „choćbyście mieli dziesięć tysięcy pedagogów w Chrystusie, ale nie wiele Ojców!“
 Ojcowie duchowni, napełnieni duchem P. Jezusa i Apostołów, zakładali z troskliwością pasterską szkółki, powierzając sługom kościelnym (klerykom, organistom i t. d.) urząd nauczycielski pod nadzorem kościelnym miejscowych pasterzy. Gorliwi o dobro szkółek parafialnych Biskupi dyecezalni zajmowali się szkólnem wychowaniem młodzieży. Tak było wszędzie i w Królestwie Polskiem, jak świadczą konstytucye synodalne i dyecezalne rozporządzenia. Odwołują się w tym względzie do zaleceń n. p. arcybiskupa gnieźnieńskiego Fulkona (Pełki) na synodzie sieradzkim r. 1233, aby wszyscy plebani zakładali i utrzymywali szkółki pod przewodnictwem nauczycieli posiadających język polski. Tegoż arcybiskupa synod łęczycki z r. 1257 zaleca zakładanie szkółek za pozwoleniem dominiów i powierzenie takowych nauczycielom język polski jako ojczysty dobrze umiejącym. Toż samo powtarzają ustawy synodów: łęczyckiego z r. 1285 pod