dyńska. Papirjusz zdobył dla Rzymu Lucerję — a wraz z nią wrócili do niego zakładnicy i oręż dawniejszy.
Odtąd przewaga byla po stronie Rzymian. Prawda, wojna ciągnęła się jeszcze długie lata; tem bardziej, że Samnitom udało się zyskać pomoc ze strony północnych sąsiadów Rzymu, Etrusków. Również i Apulijczycy, widząc, że zwycięzca zakłada w Lucerji kolonję — nie popierali Rzymian. Bądź jak bądź, każdy rok przynosił Rzymowi jakieś powodzenie — i wkońcu opór Samnitów został złamany: uznali się za zwyciężonych i poprosili o pokój.
W tych walkach Papirjusz prawie nie brał już udziału; zestarzał się bardzo. Natomiast wysunął się Kwintus Fabjusz, ten sam, z którym niegdyś Papirjusz miał spór nader ostry. Fabjusza kilkakrotnie wybierano konsulem, i ten odnosił zwycięstwo po zwycięstwie. Ale z Papirjuszem dlugo się nie chciał pogodzić. Zdarzyło się, że kiedy Fabjusz walczył w Etrurji, drugi konsul był rozbity w Samnium i raniony — tak, że w Rzymie nie wiedziano, czy on jest żywy czy nie: trzeba było zarządzić dyktaturę.
Naznaczyć dyktatora mógł tylko konsul. Senat wysyla delegatów do Fabjusza; ten przyjął ich uprzejmie. Ale posłowie mieli polecenie szczególne: «Senat cię prosi, abyś dyktatorem wyznaczył Lucjusza Papirjusza.» Fabjusz drgnął: żywo sobie przypomniał, jak to on niegdyś, za zwycięstwo uzyskane wbrew rozkazowi, mało co nie zginął przez tegoż Papirjusza. W nocy, śród powszechnego kornego milczenia, miał się odbyć uroczysty obrzęd wyznaczenia dyktatora. Wszyscy oczekiwali słowa konsula; posłowie senaccy stracili już wszelką nadzieję. Naraz dal się słyszeć mocny głos Fabjusza: «Dla szczęścia narodu rzymskiego wyznaczam na dyktatora — L. Papirjusza.» Wszyscy pośpieszyli, by mu dziękować, ale on, milcząc, ruchem ręki odpuścił posłów i udał się do swego namiotu. Papirjusz jeszczcze raz został naczelni-
