Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/510

 Teraz i drugą połowę zadania wykonano: spisek został ujawniony; przeciw jego przywódcom istniały niewątpliwe dowody zdrady stanu. Jakie konsekwencje wyciągnął z tego Cycero? Postępując ściśle podług zasad prawnych, musiał oskarżyć ich w komisji kryminalnej majestatis przed sądem przysięgłych, złożonym s 75-ciu ludzi w równej liczbie senatorów, rycerzy i trzeciego stanu: tak postanawiała lex Aurelia judiciaria ogłoszona przed siedmiu laty za konsulatu Pompejusza, Była to procedura tak długa, że w międzyczasie Rzym mógłby już nieraz spłonąć; a zresztą kto wie, jaki wyrok wydałby taki sąd? Strach przed spiskowcami był wielki; nawet w wypadku, gdyby żaden z sędziów nie dał się przekupić — czyż terorem nie zdołanoby wymusić werdyktu uniewinniającego?
 To też Cycero rozumiał, że trzeba wystawić własną głowę pod pioruny, nie ukrywając się za kolegjum sędziów. Teraz właśnie wydobył «miecz z pochwy» i na podstawie otrzymanych pełnomocnictw zaproponował senatowi pociągnięcie do odpowiedzialności sądowej zdemaskowanych spiskowców.
 Przed zebrany senat sprowadzono oskarżonych. Konsul zapytał ich, czy poznają swe pieczęcie: zaprzeczenie było rzeczą niemożliwą. Odczytano listy: fakt zdrady stanu, zdrady najokropniejszej był oczywisty. Nastąpiło rozpatrzenie sprawy przez nadzwyczajny sąd senacki, w trybie zwyczajnego posiedzenia senackiego. Cycero, jako konsul przewodniczący, zwrócił się przedewszystkiem do obu wyznaczonych konsulów, Silana i Mureny, proponując im, aby wypowiedzieli swą sententia, (taki był porządek od czasów Sulli, który zniósł stanowisko princeps senatûs). Silan wypowiedział się za summum supplicium, czyli, jak to wszyscy zrozumieli, za karą śmierci: tak samo Murena. Po wyznaczonych konsulach przewodniczący zwracał się kolejno do konsularów, czyli do byłych konsulów. Grupa ta miała w senacie największy wpływ, liczyła mniej więcej 50 osób. Ci również podzielili zdanie Silana, przyczem niektórzy dodali swoje