mijającéj zabawie, ale ku ciągłéj nauce, i w tém tylko a nie inném znaczeniu nazywa on je: χι̃ημα ε̉ς α̉ει[1]. Największy dziejopisarz starożytności jest tylko dla tych przystępny, którzy się do niego wznieść zdołają, a tego godzien on nierównie więcej, jak tylu innych pisarzy starożytnych.
Posłuchajmy go teraz i mówiącego przezeń Peryklesa.
Pod koniec pierwszego roku[2] wojny peloponezkiéj, Ateńczykowie prawu[3] ojczystemu posłuszni, sprawili kosztem publicznym pogrzeb tym, którzy w tym roku na polu bitew[4] polegli. Końcem przemówienia nad temi ofiarami wojny, wybrany był Perykles, syn Xantyppa. Ten w chwili ku temu wyznaczonej, postąpiwszy od grobowca[5], wszedł na mównicę wyniesioną, zkąd go rzesza otaczających słyszéć mogła, i miał do niéj rzecz taką:
„Większa część tych, którzy z tego miejsca kiedyindziéj przemawiali, zwykła wynosić prawodawcę, który do
- ↑ Tuc. I, 22, 4.
- ↑ W drugim roku 87 olimpiady czyli w r. 431 przed erą chrześciańską, w porze zimowéj zaczynającéj się podług Tucydydesa, który rok cały na dwie tylko pory, latową i zimową dzieli, od początku miesiąca października a ciągnącéj się aż do końca marca.
- ↑ Piękne to prawo chowania Ateńczyków w boju poległych kosztem publicznym, miał ustanowić Solon; prawo zaś zalecające, aby nad nimi każdą razą przemawiano, nastało później, lecz niewiadomo, kiedy i przez kogo (Dionys. A rchaeol. 5, 17). Nad poległym i i to dopiero po dokonanym akcie pogrzebienia ich prochów, przemawiał zwykle jeden tylko umyślnie ku temu wybrany mówca, talentem i znaczeniem najbardziéj się między Ateńczykam i odznaczający. Tą razą był nim Perykles.
- ↑ W małych zresztą utarczkach podjazdowych pod Rytami i Frygiami, gdzie jak Tucydydes wyraźnie powiada II, 22, 2, ze strony Ateńczyków padło nie wielu.
- ↑ Grobowiec ten znajdował się w zewnętrznéj części Kerameiku, najpiękniejszego Aten przedmieścia. Chowano w nim zwykle w sposób prawem przepisany wojowników poległych. Tylko tych, którzy na polach Maratońskich a podług Herodota i pod Plateami zginęli, pochowano na znak większego uczczenia zaraz na miejscu odniesionego zwycięztwa.