| 132 | LEKARZ STARCÓW. — WZMACNIAJĄCE LEKARSTWA. |
giją starości, przyrodę i przebieg jéj chorób, ich charakter specyjalny, kto ze znajomością łączy cierpliwość i przytomność, kto sam sobie przypomni że będzie kiedyś starcem, i przedmiotem litości i względów młodszych od siebie ludzi, ten w zasobach natury, swéj własnéj mądrości i dobroci znajdzie zasoby odżywiające, któremi starcom udzielić może ulgę.
Medyk w leczeniu starców powinien ocenić okoliczności szczególne, towarzyszące nie tylko każdéj chorobie starca, lecz także towarzyszące zawsze konstytucyi starości, powinien rozpoznać stan sił obecnych i upewnić się jakiemi były te siły kiedyś, czy ich nie nadużywano, czy starość nie jest przedwczesną, czy nareszcie siły nie leżą gdzie ukryte lub zaczajone u starca, jak się to nieraz zdarza, i czy ich nie można do raźniejszego życia pobudzić.
U starca wiele rzeczy trzeba umiéć odgadnąć, mente diviniori, owym umysłem Boskim; bo u starca wszystko jest ciemném, sama przyroda kryje się u niego w fałdy i szczeliny.
Nawet wtenczas gdy walczyć musiemy u starca przeciw gwałtowniejszym zapaleniom miejscowym, miéjmy wzgląd na stan sił jego ogólnych, i nie wyniszczajmy organizmu, aby go nie pozbawić władzy oddziaływającéj. W tym wieku używać należy raczéj lekarstw wzmacniających niż osłabiających; pomiędzy takiemi lekarstwami wybierać należy skrupulatnie najlepsze co do smaku i działalności, a do-
