Strona:PL Stanisław Karwowski - Kronika miasta Leszna.djvu/046

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

na naprawę dróg, bruku, wałów, gmachów publicznych i na ubogich.
Przywiléj ten jako téż przywiléj króla Michała z r. 1669 znacznie się przyczyniły do podniesienia handlu leszczyńskiego, chociaż żydzi i wojny domowe i zagraniczne stawiały mu wielkie zapory.
Miasto więc wyleczyło się z ran, zadanych mu w wojnie szwedzkiéj, natomiast szkoła leszczyńska, którą dzięki składkom szlachty wielkopolskiéj wyznania czeskiego i mieszkańców Leszna, w dniu 19 Lutego 1663 r. otworzono i z seminaryum duchowném połączono, nie mogła dawnéj pozyskać sławy. Nie różniła się ona wcale od innych szkół wielkopolskich. „Panował w niej ten sam co w szkołach jezuickich, smak skażony; to samo ubieganie się za fałszywemi błyskotkami; ten sam duch panegiryczny i ta sama, że tak powiem, dziecinność.“[1] Nadto zbywało na funduszach na podtrzymanie jéj i zaopatrzenie nauczycieli. Dla tego synod prowincyonalny wielkopolski, odbyty w Lesznie 20, 21, 22 Października 1677 r. postanawia, aby we wszystkich zborach zbierano składki na ratowanie szkoły leszczyńskiéj, aby co Niedziela każdy gospodarz i wdowy gospodarstwa trzymające, odkładali szóstaka na tę potrzebę, a Aleksandra Bronikowskiego uprasza, aby „nielitował pracy swoiey“ do wydźwignienia summy leszczyńskiéj szkoły od Leszczyńskich.[2]
Na synodzie tym złożyli na potrzeby kościoła, także tylko ze składek podtrzymywanego, Władysław z Latał Latalski 1000 fl., Konstanty Adam z Mielęcin Mielecki 1000 fl., Mikołaj Twardowski 300 fl.

Tymczasem starcia z katolikami nie ustawały, jak to okazuje konwokacya ekstraordynaryjna, złożona w Lesznie 10, 11 i 12 Października 1678 r., na któréj radzono o odebraniu kalwinom zboru w Okszy.

  1. Łukaszewicz: O k. B. C. p. 394. Zarzut ten potwierdza prócz przytoczonych przez L. dowodów takie ogromny foliant w archiwum kościoła kalw. leszcz, w którym się znajduje mnóstwo mów, wierszy i najrozmaitszych panegiryków przy różnych okolicznościach wygłaszanych przez rektora, profesorów i uczniów.
  2. W r. 1629 pożyczył Rafał Leszczyński od szkoły leszczyńskiéj 9000 złp. i zahipotekował je na dobrach swoich Strzyżewicach w powiecie wschowskim.