wzmianką o tem mieście wschodniem połączyć fakt wcielenia po raz pierwszy przez Trajana Mezopotamii do prowincyj rzymskich w wojnie przeciw Partom r. 113 podjętej. Mezopotamiję utracił zupełnie Hadryjan i tem się tłumaczy dodatek nuper (quod Carrhae nuper). Lecz cóż to znaczy: „tem samem było wtedy zdobycie Faesulae, czem niedawno za Trajana zdobycie Carrhae“? Najpierw pod względem zewnętrznym zauważy: wypada, że Faesulae leżało prawdopodobnie po prawym brzegu Tybru, t. j. po za Tybrem ze stanowiska historyka piszącego w Rzymie, tak jak Carrhae leży po za Eufratem. Przez podbicie Mezopotamii rozszerza Trajan imperium rzymskie po za Eufrat, tak samo zdobyciem Faesulae zaznaczyłoby się odzyskanie prawego brzegu Tybru, utraconego w czasie wojny z Porseną Nadto istnieje dla autora jeszcze inne kryteryjum porównania, najsilniej uwydatniające się w uwadze jego o mieście Wolsków Corioli. Zdobyciem tego miasta tak się chlubił, mówi Florus, Gnaeus Marcius, że wziął sobie ztąd przydomek Coriolanus, jak gdyby to było zburzenie Numancyi lub Kartaginy — i to zwycięstwo nad Wolskami r. 494 odniesione tak małym jest dla Florusa wobec tryumfów młodszego Scypijona Afrykańskiego, że niemal wstyd ‘wspominać, jak bardzo się niem upajano: „Coriolos quoque – pro pudor! — victos adeo gloriae fuisse, ut captum oppidum Gneus Marcius Coriolanus quasi Numantiam aut Africam nomini indueret“ (I 5, 9). Takie mieściny, jak Kora i Algidum, któżby wierzył, były wtedy postrachem: „Cora – quis credat? – et Algidum [N; Alsium B] terrori fuerunt“ (I 5, 6), Werule i Bowile, wstyd to mówić, były przedmiotem tryumfu a na Tybur i rozkoszne w lecie Preneste uderzaliśmy po złożeniu ślubów na Kapitolu: „de Verulis et Bovillis – pudet – sed triumphavimus. Tibur, nunc suburbanum, et aestivae Praeneste deliciae nuncupatis in Capitolio votis petebantur“ (I 5, 6–7). Tak samo zdobycie małego Faesulae równało się znaczeniem zdobyciu Carrhae mezopotamijskiego przez Trajana, a zajęcie gaju pod Aricyją i zbudowanie mostu przez rzekę Liris pod Fregelami mogło iść w porównanie z czynami Drususa, pasierba Augusta, który otwarł las Hercyński dla legionów rzymskich i wystawił most nad Renem pod Caesoriacum, dzisiejszą Moguncyją[1] (por. II 30, 26). Zdaje nam się, że tłumaczymy zdanie, o które szło, w duchu Florusa i usuwamy tem samem ostatnia podstawę, na której
- ↑ Por. J. Pohl: Verona und Caesoriacum, die ältesten Namen für Bonn u. Mainz, I str. 28 (Bonn 1886).
nuper O. Jahn, Praef. p. XLVI i J. Reber, das Geschitswerk des Florus (Freising 1865) str. 60.
