za rzekomem źródłem Hyginem, biblijotekarzem Augusta i na podstawie ery Cyncyjusa Alimenta r. 729 ustanawiać dla pierwszej epoki 220, dla drugiej i trzeciej po 240 lat. Wynika ztąd zarówno, że Florus, licząc „od Cezara Augusta do swoich czasów niemal 200 lat“, mógł zgodnie z przedstawionym wyżej zwyczajem rachowania użyć tej liczby zamiast rzeczywistych 150–160 lat, przyczem oczywiście należy położyć nacisk na wiele mówiący dodatek: „haut multo minus anni ducenti“. To nas odwodzi od Marka Aurelijusa, za którego zdaniem Ungera miał pisać Florus, a i inne dowody tego uczonego są zbyt kruche.
W ciągu czwartego okresu naród rzymski wskutek bezczynności Cezarów zestarzał się i zmalał „quasi consenuit atque decoxit“, a jeżeli ocknął się z tego uśpienia, to tylko na chwilę: „nisi quod sub Traiano principe movit lacertos et praeter spem omnium senectus imperii quasi reddita iuventute revirescit“ (prooem. extr.). Słowa te, sądzi Unger, maja znaczyć: Ogólny stan marazmu dwa razy został przerwany, za Trajana w wojnach z Dakami i Partami i za Florusa, w którym to czasie Marek Aurelijus odstąpił od pokojowej polityki poprzedników, Hadryjana i Antonina; dla tego perf. movit obok praes. revirescit (cod. Nazarianus). Pauzę 45 letnią między Trajanem a M. Aurelijusem ma oznaczać dodatek „praeter spem omnium“. – Tego rodzaju myśli dopatrzeć się w tekscie istotnie bardzo trudno. Przecież odpowiednio do określenia czasowego „sub Traiano“ spodziewalibyśmy się w drugim członie, jeśli nie „sub M. Aurelio“, to przynajmniej, „nunc (nostris temporibus) iterum“ lub czegoś podobnego. Chwili powtórnego zerwania się do czynu nie wskazuje wcale określenie „praeter spem“, gdyż pojęcie czegoś niespodziewanego stosowniej złączyć z całą epoką od roku 29, niż z krótkim przeciągiem 45 lat – a wreszcie przez nisi quod daje autor do poznania, że pisze w ogóle nie podczas, lecz po chwilowem dźwignięciu się oręża rzymskiego, musiałby więc, pisząc za M. Aurelijusa, w wojowniczem panowaniu tego cesarza widzieć początek nowego okresu.
Tłumaczmy powyższe zdanie, nie podsuwając pisarzowi obcych mu myśli. Florus lubuje się w oddawaniu pewnego pojęcia dwoma synonymami: Naród rzymski w drugim okresie „maxime viruit et quodam flore virtutis exarsit ac ferbuit“ (I 17, 1=22, 1) a z Fabijusem Kunktatorem nastaje czas „redeuntis et, ut ita dixerim, reviviscentis imperii“ (I 22, 27)[1], dwa przykłady zupełnie do tamtego podobne, i tu i tam mowa o imperium. Drugie wyrażenie synonymiczne zawiera często po-
- ↑ Por. Curtius 10, 9, 5 non ergo revirescit solum, sed etiam floret imperium (za Klaudyjusa).
