|
|
3. Excerpta ex praefatione ad Ephemerides Lipsienses anni 1551, ab eodem Rhetico, fundamentis novae doctrinae nixo, composita, quae communi quodam vinculo cum opere Copernici conjuncta sunt (pag. 548—552).
Accedunt scripta minora Copernici, veluti:
4. Carmen ad infantiam Jesu Christi spectans, Septem Sidera inscriptum, quod primum a Joanne Broscio Cracoviae anno 1629 editum, nunc denuo Polonica interpretatione Ignatii Badenii auctum in lucem prodit (pag. 553—562).
5. Dissertatio de ratione monetae cudendae, anno 1526 composita, eaque primum edita et in Polonicum translata a Felice Bentkovio in Actis Varsaviensibus, Pamiętniki inscriptis anno 1816, mense Augusto. (pag. 563—574).
6. Undecim epistolae Copernici, quarum prima de octava sphaera ad Bernhardum Vapovium, condiscipulum et amicum data, maximi momenti est, et arctissimo vinculo cum ipsis Copernici libris conjuncta (pag. 575—593).
7. Epistolae Theophylacti Scholastici Simocattae, translatae anno 1509, (pag. 595—631) Lucae Waczelrodio avunculo, Episcopo Warmiensi, inscriptae, primum Copernici opusculum.
8. Denique nonnullae epistolae tam Copernici, quam aliorum.
Jam vero universam partitionem et summam librorum de orbium coelestium revolutionibus inscriptorum proposituris, adjumento nobis erunt praecipue dissertationes Joannis Sniadecii, et Caroli Hubii et opera Gasendii et Apeltii (3).
In astronomia igitur inde ab illo tempore, quo nova doctrina de mundi ratione primum proposita est, usque ad nostram memoriam, tanti progressus facti sunt, ut Copernici librum non ex eo loco, quem hodie disciplina obtinet, judicare possimus, sed animo redeundum sit ad ea ipsa tempora, quibus in lucem ederetur. Quo quidem aevo viri eruditi nec telescopiis
|
3. Kładziemy potém wyimek ze wstępu do Efemeryd Lipskich na rok 1551, przez tegoż Retyka na zasadzie nowéj teoryi ułożonych, a mających związek z dziełem Kopernika (str. 548—552).
Następują daléj pisma mniejsze Kopernika, jakoto:
4. Poemat religijny: Siedm gwiazd, najprzód przez Jana Brzoskiego w Krakowie w roku 1629, teraz zaś z przekładem polskim Ignacego Badeniego wydany (stronnica 553—562).
5. Rozprawa o urządzeniu monety, napisana w roku 1526, po raz piérwszy ogłoszona z przekładem polskim przez Felixa Bentkowskiego w Pamiętniku Warszawskim na miesiąc sierpień 1816 r. (stron. 563—574).
6. Jedenaście listów Kopernika, z których piérwszy o Osméj sferze, do Bernarda Wapowskiego współucznia i przyjaciela jego pisany, jest najważniejszy, jako blizki związek z samém dziełem mający (stron. 575—593).
7. Przekład listów Teofilakta Scholastyka Symokaty (str. 595—631). Jestto piérwsza praca literacka Kopernika w r. 1509 w Krakowie wydana, a którą Łukaszowi Waczelrod, biskupowi Warmijskiemu, wujowi swojemu przypisał.
8. W końcu dodatek zawierający niektóre listy Kopernika i innych.
W niniejszéj przedmowie zamierzyliśmy wystawić tylko ogólny podział i treść dzieła o Obrotach, do czego nam posłużyły głównie: rozprawa Jana Sniadeckiego, rozprawa Karola Hubego, tudzież dzieła Gassendego i Apelta (3).
Astronomia od czasu ogłoszenia nowego układu świata, zrobiła wielkie postępy; dlatego dzieła Kopernika o Obrotach ciał niebieskich nie można oceniać ze stanowiska dzisiejszéj nauki, ale się przenieść potrzeba myślą do epoki, w któréj ułożoném zostało. Wczasie, w którym autor podał swój nowy układ, nieznano jeszcze ani teleskopów, ani zegarów
|
