Strona:PL Marx Karl - Kapitał. Krytyka ekonomji politycznej, tom I, zeszyty 1-3.pdf/476

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

wzrastającą, masę produktu, i jak ostatecznie staje się systematycznym środkiem uruchomiania w danym przeciągu czasu coraz większej ilości pracy, czyli coraz intensywniejszego wyzysku siły roboczej. Teraz przejdziemy do całokształtu fabryki w jej najbardziej rozwiniętej postaci.

    Wywóz pod względem ilości
    r. 1848 r. 1851 r. 1860 r. 1865
    Fabryki wyrobów bawełnianych:
    Przędza bawełniana 135.831.162 funt 143.966.106 funt. 197.343.655 funt. 103.751 455 funt.
    Nici do szycia 3.728.909 4.392.176 6.297.554 4.648.611
    Tkaniny bawełniane 1.098.751.823 jard. 1.543.161.789 jard. 2.776,218.437 jard. 2.015.237.851 jard
    Fabr wyr. lnianych i konopnych:
    Przędza 11.722.182 funt. 18.841.826 funt. 31.210.612 funt. 36.777.834 funt.
    Tkaniny 89.002.481 jard. 129.103.759 jard. 145.296 773 jard. 247.012.529 jard.
    Fabryki wyrobów jedwabnych:
    Przędza 191.815 funt. 462.513 funt. 897.402 funt. 812.589 funt.
    Tkaniny 411.147 jard. 1.181 455 jard. 1.060.466 jard. 2.869.837 jard.
    Fabryki wyrobów wełnianych:
    Przędza wełniana i czesankowa 8.429.152 funt. 14.070.880 funt. 27.533.968 funt. 3’669.267 funt.
    Tkaniny 84.791.840 jard. 141.120.973 jard. 190.381.537 jard. 278.837.438 jard.
    Wywóz pod względem wartości
    r. 1848
    f. st.
    r. 1851
    f. st.
    r. 1860
    f. st.
    r. 1865
    f. st.
    Fabryki wyrobów bawełnianych:
    Przędza bawełniana 6.927.831 6.634.026 9.870.875 10.851.049
    Tkaniny bawełniane 16.753.369 23.454.810 42.141.505 46.903.796
    Fabr. wyr. lnianych i konopnych:
    Przędza 493.449 951.426 1.801.272 2.505.497
    Tkaniny 2.802.789 4.107.396 4.804.803 9.155.318
    Fabryki wyrobów jedwabnych:
    Przędza 77.780 195.380 918.342 768.067
    Tkaniny 410.828 1.130.398 1.687.303 1.409.221
    Fabryki wyrobów wełnianych:
    Przędza wełniana i czesankowa 776.975 1.484.544 3.843.450 5.424.017
    Tkaniny 5.743.828 8.877.183 12.156.998 20.102.259

    (Porównaj księgi błękitne: „Statistical Abstract for United Kingdom“ Nr. 8 i Nr. 13, Lond. r. 1861 i r. 1866).
    W Lancashire liczba fabryk w okresie lat 1839—1850 wzrosła tylko o 4%, w latach 1850—1856 o 19%, w latach 1856—1862 o 33%, podczas gdy liczba osób zatrudnionych w obu jedenastoletnich okresach wzrosła abso-