(ok. 47). Poeta ma tu na myśli słowa Barrosa, dowodzące wielkiéj przytomności umysłu Gamy. Kiedy bohater wracał do Indyj z tytułem wicekróla, na brzegu Camboye spotkała go cisza morska, a potém nagle morze zakłębiło się w sposób niezwykły. Majtkowie przerazili się wielce, nie umiejąc wytłómaczyć sobie tego wzburzenia, będącego trzęsieniem ziemi podwodném. „Czego się lękacie? — zawołał Gama — czy nie widzicie, że morze drży przed swemi panami?“
(ok. 43). Według opowiadania Barrosa — w bitwie, którą Albuquerque stoczył pod murami Ormuzu, wiatr powstał tak gwałtowny, ze strzały perskie wstecz przeciw samym Persom się zwracały.
(ok. 53). Mowa tu Marku Antoniuszu i Kleopatrze.
(ok. 54). Półwysep Malakka.
(ok. 54). Wyspy Japonii.
(ok. 57). Melinda — miasto na wybrzeżu Zangwebaru, dziś w ruinach leżące, za panowania Portugalczyków liczyło do 200-stu tysięcy mieszkańców.
(ok. 62). Dyomed — król Bistonów w Tracyi, żywił swe konie mięsem ludzkiém, Herkules zwyciężył go i oddał tym samym koniom na pożarcie.
(ok. 62). Buzyrys — król Egiptu — dla odwrócenia klęski głodowéj, składał ofiary z ludzi. Herkules go zabił i położył koniec tym ofiarom.
(ok. 72). Byk — kostelacya zodyakalna — zawierająca 121 gwiazd. Osobna grupa gwiazd w głowie Byka zwana jest Hyadami. Znak Byka jest symbolem oznaczającym, że słońce przebiega łuk, odpowiedni drugiemu miesiącowi wiosny. Podanie greckie opowiada, że Zeus rozkochany w Europie, córce Agenora z Fenicyi, przybrał postać ślicznego białego byka i zbliżył się do księżniczki. Europa pogłaskała go, a gdy się na trawie położył, żartem na grzbiecie mu usiadła. Zaledwie to uczyniła, byk zerwał się na nogi, rzucił się w morze i odpłynął ze swą zdobyczą na wyspę Kretę, gdzie wrócił do zwykłéj postaci. Europa na Krecie urodziła Zeusowi trzech synów: Minosa, Radamanta i Sarpedona.
(ok. 72). Amaltea — tak nazywała się koza, która ukrytego przed Saturnem Jowisza na wyspie Krecie karmiła, i za to pośród gwiazd umieszczoną została. Według innych, Amaltea nimfa, córka Melisseusza, która Jowisza koziém mlekiem wykarmić miała. Jowisz darował oderwany róg kozi córkom Melisseusza z tém błogosławieństwem, że z niego wszystko, co im do utrzymania potrzebne, czerpać będą. Stad pochodzi róg Amaltei, czyli róg obfitości.
(ok. 77). Dawni naturaliści przypuszczali, że koral jest rośliną morską, która po wydobyciu z wody krzepnie i kamienieje.
(ok. 91). Maurowie afrykańscy i Indusowie, zarówno jak Chińczycy, znali oddawna proch zapalny i używali go przy zabawach publicznych, lecz dział nie mieli.
(ok. 93). Taumas — syn Oceanu i Ziemi, był ojcem Irydy.
(112). Tezeusz — narodowy bohater ateński, — postać czysto mityczna. Dokonał on wiele czynów bohaterskich i położył przez to wielkie dla Aten zasługi. Walczył z Centaurami i zstąpił wespół z przyjacielem swoim Pirytousem do Tartaru.
