Strona:PL Josef Kafka - W krainach wiecznego lodu.djvu/11

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
7

cnie do znacznej wysokości śniegiem i lodem, znajdowało się morze, cieplejsze od dzisiejszego, a ląd stały, wynurzony z tych wód morskich, pokryty był roślinnością okolic ciepłych. Na wyspie Islandji, która obecnie drzew nie posiada, a przez większą część roku zasypana jest śniegiem i pokryta lodem, rosły wtedy jawory, dęby południowe, platany i t. p. W Grenlandji, jeszcze bardziej na północ położonej, gdzie dziś nie dojrzysz ani krzaczka, wówczas wznosiły się olbrzymie drzewa, jakie teraz otaczają południowy brzeg wielkiej rzeki amerykańskiej Mississipi t. j. magnolje, platany i kasztany i t. d. Szpicberg, położony o 100 mil od bieguna północnego, posiadał ongi cyprysy, cedry, topole, olchy, brzozy, orzechy, lipy.
W okolicach bardziej jeszcze na północ wysuniętych, bo oddalonych o 60 mil od bieguna, utrzymywała się roślinność, wymagająca przecięciowo 8° ciepła, dzisiaj zaś panują tam 20 stopniowe mrozy. Szczątki tych wszystkich roślin znajdujemy pod olbrzymiemi lodami krain obecnie martwych.
Jakim sposobem ochłodziły się tak bardzo te krańce ziemi, że bujna ich roślinność zniknęła, a miejsce jej zajęły zaspy śniegu? Dlaczego podobne zmiany zaszły nietylko na biegunach, lecz i w naszych stronach, i to nie jednorazowo, a parokrotnie? Czemu po ciepłym okresie czasu następował zimny i kraje nasze pokrywały się lodem i śniegiem, jak dziś strony podbiegunowe;