Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/40

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

fakt, że powstała potrzeba przypuszczenia dwóch autorów, świadczy o tem, że były poważne powody do zwątpienia. Zwątpienie to wszakże nie znalazło uznania. Arystarch pisał przeciwko „paradoksowi Ksenona,” rzymianin Seneka, pisząc „o krótkości życia,” uważał zagadnienie to za takie, na którego rozwiązanie życie jest za krótkie. Na początku XVIII stulecia Neapolitańczyk Vico (1668–1744) w swoich „Zasadach nowej wiedzy twierdził, że imiona wielkich prawodawców i poetów starożytności są tylko symbolami. Tak więc „Homer” przedstawia poezyą epicką Grecyi; „poematy Homera” utworzone były przez szereg poetów i nie były pierwotnie spisane; „Odyssea” zaś co najmniej o stulecie młodsza od „Iliady.” Vico wszakże nie dał żadnych dowodów. Dostarczył ich dopiero F. A. Wolf w swoich „Prolegomenach” (1795), czyli we wstępie do swego wydania Homera. Ani „Iliada” ani „Odyssea,” powiada on, nie były pierwotnie napisane, jako jednolite poematy; każdy z nich został ułożony z wielu drobnych niepisanych poematów. Będąc utworami rozmaitych autorów, nie mają one wspólnego planu. Poematy te spojone zostały w „Iliadę” i „Odysseę” oraz spisane po raz pierwszy przez komisye Pejzistratesa. Teorya Wolfa, rzucająca nowe światło na pochodzenie poezyi ludowej wogóle, wywołała entuzyazm w Niemczech, gdzie wówczas odbywał się zwrot od sztuczności ku naturze.
22. Owocem studyów homeryckich od czasów Wolfa nie było udowodnienie którejkolwiek z dwóch teoryj, lecz uzyskanie szerszego uznania dla pewnych twierdzeń, które wyszczególniają problemat.
„Iliada” i „Odyssea” nie należą do początku, lecz do końca pewnego okresu poetyckiego. Znamionują one najwyższy punkt osiągnięty przez pe-