Strona:PL J Bartoszewicz Historja literatury polskiej.djvu/682

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

blioteki zawiązuje się Pielgrzym, pismo katolickie pod redakcją Eleonory Ziemięckiéj, szczególnéj przyjaciółki filozofji, a nawróconéj od mglistego heglizmu do nauki kościoła. Ruch religijny znać i w noworoczniku Alleluja, który wychodził w tymże czasie przez lat kilka i w „Żywotach świętych“, które ogłaszają dwaj bracia z Wilna Rogalscy, Adam i Leon. Wkrótce cały ten ruch religijny literacki w księgarni swojéj jednoczy księgarz Jan Glücksberg, wyłączny nakładca dzieł podobnéj treści. „Biblioteka“ pierwsze miesiące swojego bytu odznacza namiętną polemiką Ignacego Rychtera z Maciejowskim; obadwaj wykazywali sobie różnice, jakie zachodziły nawzajem pomiędzy ich dziełami i rozprawami, a historją. Pierwszy rozpoczął jednakże walkę Rychter recenzją pamiętników Maciejowskiego. Nic nie dowodzi więcéj biednego stanu literatury podówczas, jak ta polemika. Rychter, człowiek zdolny, znał się dosyć na wszystkiem, ale nie miał żadnéj specjalności; spierał się, bo mu tak wypadało. Maciejowski podnosił kwestję zupełnie nową i nietykaną dotąd w nauce: dowodził np. że szlachta polska pochodzi od wychodźców słowiańskich z Saxonii, których tam zawojowali i uciskali niemcy; daléj utrzymywał, że w krajach późniejszéj Polski za czasów jeszcze świętego Metodjusza, rozszerzyła się wprzódy przed łacińskim obrządkiem, wiara obrządku greckiego, ale było to wtenczas, kiedy wschód jeszcze był w jedności wiary z Rzymem. Wnioski te późniéj dostatecznie oceniła krytyka, ale Rychter w każdym razie nie był dostatecznie usposobiony do zbijania Maciejowskiego, chociaż miał za sobą głos ogólny [1]). Do polemiki téj wplątał się późniéj Tyszyński, który przyjechał do Warszawy i wszedłszy do służby publicznéj, należał do założycieli Biblioteki. Tyszyński wiernym tu został swojéj

  1. Wacław Al. Maciejowski, urodził się w roku 1793, szkoły kończył w Piotrkowie, poczem udał się na uniwersytet krakowski. Po kilkoletnim pobycie na niemieckich uniwersytetach, powrócił do kraju, gdzie w roku 1825 objął w uniwersytecie warszawskim katedrę prawa rzymskiego. Po roku 1831 przeszedł do służby sądowéj, z któréj wyszedł jako sędzia trybunału. Najważniejsze ze wspomnianych wyżéj jego dzieł „Historja prawodawstw słowiańskich“ wyszło w drugiem wydaniu 6-ciotomowem w Warszawie w roku 1856—1865. Prócz tego Maciejowski wydał: „Polska aż do pierwszéj połowy XVII wieku pod względem obyczajów i zwyczajów“ (4 tomiki, 1842), „Roczniki i kroniki polskie i litewskie“ (1 tom, 1850), „Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830“ (4 tomy, 1851), „ Dopełnienia