Nie wchodząc nigdy w kolizyę z prawem, nie uchybiając zwierzchności, bo ta walka, napróżno siły by wyczerpywała, nauczyciel jednak powinien mieć cywilną odwagę stawania przy prawdzie i sprawiedliwości. Gdzie się nadarza zręczność wypowiedzenia otwarcie poszanowania dla swéj narodowości, przywiązania do niéj — tam ani kłamać, ani milczeć się nie godzi. Pochlebstwo, uniżenie, zaparcie się, w błąd wprowadza rządzących i dozwala im lekceważyć to, co się samo szanować nie umie.
Z prawem walczyć, nie nasza rzecz, ale z niego niekorzystać w pełni i resztki nam zostawionego nie wyzyskać przez małość ducha, występkiem by było.
Niemcy, mają moralną przewagę za sobą, nadużywają jéj w rozmaity sposób, ignorując co innym winni narodowościom, przemilczając i lekceważąc; upomnieć się więc o to co jasno nam należy z prawa, najświętszym jest obowiązkiem. Ale opór przeciw nadużyciom, musi zawsze ograniczać się ściśle tem, co w szrankach prawa daje się czynić.
Cóż więc jest zadaniem nauczyciela?
Strona:PL JI Kraszewski W sprawie szkół ludowych na Szlązku kilka uwag dla nauczycieli.djvu/34
Ta strona została skorygowana.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/PL_JI_Kraszewski_W_sprawie_szk%C3%B3%C5%82_ludowych_na_Szl%C4%85zku_kilka_uwag_dla_nauczycieli.djvu/page34-1024px-PL_JI_Kraszewski_W_sprawie_szk%C3%B3%C5%82_ludowych_na_Szl%C4%85zku_kilka_uwag_dla_nauczycieli.djvu.jpg)