Przejdź do zawartości

Strona:PL Ignacy Daszyński - Pogadanka o socjaliźmie.pdf/13

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

wreszcie o swobody i prawa obywatelskie i ogólno-ludzkie, toczyć się może najskuteczniej na polu politycznej demokracji.

ZNACZENIE DEMOKRACJI.

Demokracja polityczna polega na głównej zasadzie, że nie może być dwojakiego rodzaju ludzi: rządzących i rządzonych. Nie oznacza ona, że nie ma być rządu, bo to byłby bezrząd czyli anarchja, lecz znaczy, że naród nie może składać się z ludzi dwojakiego prawa, jednych napół „niewolników“ a drugich „panów“. W demokracji są ludzie równi sobie jako obywatele, jako członkowie danego narodu. Chociaż jeden jest silny i zdrowy, a drugi słaby i chorowity, jeden uczony, drugi bez wykształcenia, jako obywatele mają jednaki głos, jednakie prawa w tworzeniu ustaw, czy wybieraniu rządu, którego rozkazów — opartych na ustawie — mają słuchać.

PASTUCH I PROFESOR.

Ludzie nie rozumiejący nowoczesnego społeczeństwa, oburzali się na to, że np. pastuch i profesor uniwersytetu mają równy głos przy wybieraniu posłów do Sejmu i nazywali demokrację bezsensowną. Ale proste rozumowanie wskaże, iż pastuch jest tak samo społeczeństwu potrzebny jak i profesor. Kiedy przyjdzie wojna pastuch zazwyczaj służy na froncie, gdzie kule zabijają, a profesor bardzo często siedzi w ciepłem biurze i przepisuje rozkazy, jak to pastuch ma iść na śmierć… Ale nawet gdyby obaj znaleźli się na froncie, to i profesor i pastuch mają tylko jedno życie i jedną duszę. A skoro — wedle nauki chrześcijańskiej — są