Strona:PL Herodot - Dzieje.djvu/204

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

strąciwszy Tyfona ostatni władał nad Aegyptem. Oziris zaś jest Dionyzos w mowie greckiéj.
Owoż u Greków za najmłodsze bogi uważani są Herakles, Dionyzos i Pan, u Aegypcian zaś Pan najstarszym jest i z liczby ośmiu bogów pierwszymi nazwanych; Herakles zaś z drugiego rzędu tak zwanych dwunastu, Dionyzos nareszcie z szeregu trzecich którzy z owych dwunastu powstali. Owoż ile od Heraklesa lat aż do Amazisa króla sami Aegypcianie naznaczają, okazane zostało przezemnie pierwej; Pan zaś ma być daleko starszym, Dionyzos zaś najmłodszym z nich, i od tego aż do króla Amazisa liczą lat piętnaście tysięcy. I to twierdzą Aegypcianie iż dokładnie wiedzą, ciągle licząc i spisując lata. Wszakże od Dionyza, co się miał z Semeli córki Kadmosa urodzić, jest aż do mnie lat najwięcéj tysiąc sześćset, od Heraklasa syna Alkmeny około dziewięćset lat; od Pana zaś syna Penelopy (z téj bowiem, jak opowiadają Grecy, i z Hermesa miał się narodzić Pan) mniéj jest lat jak od wojny Trojańskiéj, co najwięcéj ośmset aż do mnie. Tych dwóch przypuszczeń wolno użyć, jak się komu podadzą więcéj wiarogodnemi, ja swoje przekonanie o tém wynurzyłem. Gdyby bowiem i ci wzmiankowani zajaśnieli byli i postarzeli się w Grecyi, jako Herakles zrodzony z Amfitryona, Dionyzos z Semeli, i Pan syn Penelopy, to rzekłby kto wtenczas, że i ci inni bywszy wprzód ludźmi nosili następnie nazwiska owych przed nimi urodzonych bogów. Teraz przecię opowiadają Grecy, że Dionyza jak się tylko urodził Zeus zaszył w lędźwię i zaniósł do Nyży ponad Aegyptem będącéj w Aethiopii, o Panie zaś nie umieją powiedzieć, gdzie się udał po urodzeniu. Jawną więc jest dla mnie, że późniéj dowiedzieli się Grecy o nazwiskach tychże niż o imionach innych bogów. Od którego zaś czasu dowiedzieli się o nich, od tego wyprowadzają ich rody.
To tedy sami powiadają Aegypcianie, co zaś inni ludzie i Aegypcianie zgadzając się z tymi innymi twierdzą iż