Strona:PL Herodot - Dzieje.djvu/180

przeznaczoną bywa na obuwie żonie królującego każdorazowo nad Aegyptem (to dzieje się odkąd pod Persami jest Aegypt), drugie zaś miasto zdaje mi się mieć nazwisko swe od zięcia Danaosowego, Archandra syna Achaeusza z Phtyi: zowie się bowiem miastem Archandra. Znalazłby się atoli inny jeszcze Archandros, nie Aegypskie przecież to imię.
 Dotąd opowiadałem com widział, czego się domyślam, com wywiadywaniem się poznał, teraz przecię wykładać będę dzieje Aegypcian, jakom je słyszał; dołączy się do nich także nieco z moich naocznych dostrzeżeń.
 Opowiadali mi tedy kapłani, iż Menes najpierwszy król Aegyptu, nasamprzód Memfis mostami i groblami opatrzył. Rzeka bowiem cała płynęła niegdyś około owéj piaszczystéj góry przy Libyi, Menes tedy górą, na jakie sto stadjów od Memfis, zasypawszy ramię jéj południowe, tym sposobem stare łoże osuszył, a rzeki bieg nakierował przez środek owej góry. I jeszcze dzisiaj to ramię Nilu, które odcięte od dawnego koryta płynie, w wielkiéj utrzymywane jest straży, corocznie groblami zagradzane; gdyby bowiem rozerwawszy zapory przestąpić zechciała rzeka tutaj, Memfis byłby w niebezpieczeństwie zalania. Kiedy więc ów pierwszy król Aegyptu Menes, ciągną, zamienił na ląd stały to zasypanie rzeki, założył najprzód tutaj miasto, które się teraz Memfis zowie (leży bowiem i Memfis w cieśninach Aegyptu), potém zewnątrz niego okopał jezioro z rzeki ku wiatru północnemu i ku wieczorowi (część bowiem ku jutrzence sam Nil odcina), nareszcie wystawił w niém świątynię Hefaesta, wielką i najgodniejszą pamięci. Po nim wyliczali mi kapłani ze zwoju papyrusowego nazwiska trzechset trzydziestu innych królów. W tylu zaś pokoleniach ludzi ośmnastu było Aethiopów, jedna niewiasta w kraju zrodzona, reszta także Aegypscy mężowie. Téj niewieście panującéj było na imię, jak owéj Babylońskiéj, Nitokris; o niéj powiadali mi, iż mszcząc się za brata, którego Aegypcianie będącego ich królem zabili, a zabiwszy onéj oddali panowanie, że, mówię, mszcząc się za niego, wielu Aegypcian podstępem wytraciła. Zbudowa-