stawia fabrykat podobny do typu lipickiego. Jej forma przysadkowata, wywiedziona z klasycznego krateru, zaleca się trzema uchami szerokiemi i rozpłaszezonym brzegiem górnym, wymagającym nakrywki. Na obszarze Galicyi wschodniej wydobyto dotychczas podobną urnę z ciałopalnego cmentarzyska w Trembowli[1].
W świetle tych wykopalisk przedstawia się nam kultura naddniestrzańska rozprzestrzenioną na szerokim obszarze obejmującym Podole galicyjskie i rosyjskie.
Jest ona odrębna od współczesnej kultury germańskiej odkrytej na Zachodzie i wcale nie niższą. Są nawet pewne znaki dowodzące, że obie kultury wzajemnie na siebie wpływały. Na Zachodzie musiały być poszukiwane siwe naczynia kamionkowe ze wschodu, gdyż w nielicznych okazach znajdują się one w inwentarzu[2] cmentarzyska gackiego, a nawet jedna urna[3] w Komorowie przedstawia podobny fabrykat.
Zobaczmy, jak ta kultura naddniestrzańska, schwycona w ciałopalnych cmentarzyskach przetwarza się w następnych wiekach.
W tym względzie zwrócić uwagę należy przedewszystkiem na szkieletowe cmentarzysko odkryte w jesieni r. 1909 w Psarach rohatyńskiego powiatu przy ziemnych robotach nowej drogi budowanej tuż za parkiem dworu pani Cecylii z hr. Potockich Kaczkowskiej. Cmentarzysko to byłoby nabrało większego znaczenia, gdyby od razu było badane przez zawodowego archeologa. Tymczasem wskutek lekkomyślności, bądź złej woli kilku ludzi należących do zarządu budowy drogi, przeprowadzono rozkopy na całej przestrzeni, nie troszcząc się o ustawy konserwatorskie.
Dzięki gościnności właścicielki Psar zdołał autor w sierpniu r. 1910 zebrać na miejscu pęk potrzebnych wiadomości od robotników i przeprowadzić na archeologicznym terenie badanie uwieńczone stosunkowo dobrym rezultatem.
Cmentarzysko ukrywało się na grzbiecie i południowym skłonie płaskowzgórza ciągnącego się od parku ku sąsiedniemu lasowi. W czasie przecinania płaskowzgórza szerokim parowem pod drogę natrafiono tam na liczne szkielety i znaleziono przy nich rozmaite ozdoby metalowe tudzież naczynia. Według opowiadań robotników miano odkopać około 50 szkieletów leżących na wznak głowami na południowy-zachód, w rozmaitych odległościach od siebie. Miejscami tworzyło kilka szkieletów jedną grupę. Koło nóg nieboszczyków ukazywały się siwe naczynia (miski, dzbanki, flaszki, garnu-
