Przejdź do zawartości

Strona:PL Franko - Katechizm socjalistyczny.pdf/16

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
Cóż ma na celu propaganda socyalistyczna, jeżeli sama reforma jest konieczna, czy z nią czy i bez niej?

Propaganda socjalistyczna ma na celu nie raptowne zrobienie samej reformy, ale właśnie, jej rozumne, obmyślane i jak najdoskonalsze przeprowadzenie. Zarazem chce ona przez przygotowanie i oświecenie ludu zapobiedz strasznemu, krwawemu wybuchowi, który wobec rosnącego ucisku, nędzy i zwiększającej się liczby proletarjatu, byłby nieunikniony, i dla całej ludzkiej oświaty, dla całego postępu bardzo szkodliwy.

Czy robotnicy mogą i przy obecnym stanie mieć jaką korzyść z rządu.

Mogą, ale tylko wtedy, gdy ich przedstawiciele będą podawali swe głosy przy stanowieniu praw dla całego państwa, i gdy ich interesa, jako klasy nietylko najliczniejszej, ale i najważniejszej w państwie, będą stały najwyżej, przed interesami wszystkich innych warstw. Do takiego wpływu na rząd, powinni dążyć robotnicy, gdyż uchwalając prawa wedle swej myśli i dla swego dobra, będą mogli stopniowo wprowadzać w życie ów wysoki ideał, jaki im zakreśla nauka i naturalna konieczność.

Lecz czy system taki, jakiego żąda socjalizm, zgodny jest z przyrodą człowieka, czy jest on naturalny a nie sztuczny, jak go nazywają niektórzy?

Zarzuty podobne mogą podnosić tylko ludzie nic nie myślący. Przecież od samego początku swego istnienia dąży człowiek do szczęścia i dobrobytu, któryby pozwalał mu wznieść się po nad zwierzęcą walkę o byt i osiągnąć pewien ideał ludzkiej doskonałości. Jeżeli osiągnięcie takiego ideału było możliwe dotychczas w tysiącach a tysiącach razów, jeżeli ludzie przez naukę, pracę, uczciwość i wszechstronny rozwój, przy należytym dostatku materjalnym dochodzili do bardzo