Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/988

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Antykonwulsyjoniści. Nazwisko to dawano rozsądnym Jansenistom, którzy przyganiali niedorzecznościom swoich spółbraci i mniemanym ich cudom na grobie X. Rousse w Reims i dyjakona Paris’a, na cmentarzu świętego Michała w Paryżu.

Antykrytyka, odpowiedź autora na krytykę czyli ocenę dzieła, w ogóle wtenczas tylko dopuszczalna i Skuteczna, jeżeli krytyka dotykała jego osobistości; w innych razach, t. j. jeżeli autor ma jedynie na celu obronę swoich zasad, zwykle mniej jest stosowną, gdyż poparcie ich najwłaściwsze w samem już dziele winno być złożone.

Antykwa, po franczuzku: romain, w typografii nazwa jakiejkolwiek wielkości liter, mających oczka rznięte prostopadle, a zatem nie krzywe. Nazwa ta istnieje, odkąd Aldus Manucyjusz zniósł pismo mnisze (frakturę), powstałe w wiekach średnich i w to miejsce zaprowadził do druku dawniejsze, powstałe z kapitalików rzymskich.

Antykwaryjusz, starożytnik, archeolog (ob.), biegły w starożytnościach, badacz i miłośnik starożytności. — W księgarstwie Antykwaryjusz znaczy także przedającego i kupującego stare książki. Znany jest pod tym tytułem jeden z najpiękniejszych romansów Walter-Scotta, tłómaczony na język polski przez Franciszka Salezego Dmochowskiego.

Antylegomena, nazwa niektórych ksiąg Nowego Testamentu, o prawdziwości których powątpiewano w IV wieku po J. Chr., gdy tymczasem te, których autentyczność nie ulegała żadnej kwestyi, nazywały się Hemolegomena (ob. Kanon).

Antylle, gromada wysp najliczniejsza ze wszystkich dotąd znanych, między północną i południową Ameryką. Szereg ich ciągnie się od zatoki Paria przy ujściu rzeki Orinoko, aż do granicy południowej Stanów Zjednoczonych, w długości przeszło 10° geograficznych, otaczając szerokiem półkolem morza Mexy-kańskie i Karaibskie. Dzielą się na dwie grupy. Wielkich i Małych Antyllów. Pierwsza obejmuje wyspy: Kubę. San-Domingo czyli Haiti, Jamaikę i Portorico; druga zaś około 40 pomniejszych wysepek, z których 10 pochodzenia wulkanicznego. Całe w ogólności pasmo zdaje się być podmorskim łańcuchem gór, zalanych w części morzem. Z gromady tej Anglicy posiadają: Jamaikę, Barbadę, Grenadę, wyspy ś. Wincentego, ś. Łucyi, ś. Krzysztofa, ś. Trójcy, Tabago, Antigues, Nieves, Montserrat, Tortolę, Virgin-Gorde, Anguillę i Barbudę; Francuzi: Martinikę, Gwadalupę, Marie-Galante, les Saintes, la Desirade i część Saint-Martin; Hiszpanie: Kubę i Portorico; rzeczpospolita Venezuela: wyspę Małgorzaty, Tortugę i los Roques; Hollendrzy: część ś. Marcina, Sabę, wyspę ś. Eustachego, Aves, Curaçao, Buen-Ayres i Arubę; Szwedzi: wyspę ś. Bartłomieja; Duńczycy: wyspy ś. Jana, ś. Tomasza i ś. Krzyża. Jedna tylko wyspa San-Domingo jest niepodległą, Aniguada zaś nieuprawną pustynią. Klimat Antyllów jest gorący, łagodzony jednak powiewem morskim, niebo czyste i świetne, a grunt nadzwyczaj urodzajny. Kawa, trzcina cukrowa i tytoń rosną tu w niesłychanej obfitości, przez co życie mieszkańców, których liczba ogólna przenosi 3, 000, 000, stało się wyłącznie plantatorskiém i kupieckiém. Pochodzenie nazwy,,Antylle“ jest niepewnem. Jedni wywodzą je od wyspy Antilli, mającej, według podania średniowiecznego, znajdować się na Oceanie zachodnim; inni utrzymują, że miano to znaczy wyspy poprzednicze, to jest leżące przed stałym lądem Ameryki. Małe Antylle nazywają także wyspami Karaibskiemi; cała zaś gromada z włączeniem wysp Bahama i Łukajskich, nosi zwykle miano Indyjskich Zachodnich.

Antylochus, syn Nestora i Eurydycy, najmłodszy z wodzów armii greckiej