Przejdź do zawartości

Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/989

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

pod Troją. Piękny, zręczny i odważny, był ulubieńcem Achillesa. W czasie igrzysk pogrzebowych na cześć Patrokla wyprawionych, otrzymał w gonitwach drugą nagrodę, której cena publiczną pochwałą Achillesa jeszcze zwiększoną została. Padł z rąk Memnona, idąc na pomoc ojcu mocno przez Parysa przyciśniętemu, za co przydomek Filopatora otrzymał. Popioły jego pochowano na Sygejskim pagórku.

Antylogarytm. Tak nazywają niektórzy dopełnienie logarytmu wstawy, stycznej, siecznej, ob. Dopełnienie logarytmu.

Antylogija (z greckiego: anti przeciw, i logos słowo), oznacza sprzeczność albo zbijanie czegoś i używa się na oznaczenie sprzeczności, napotykanych w jednej i tejże samej księdze, lub też w różnych dziełach jednego pisarza.

Antylopa. (Antilope, Pallas), Rodzaj ssących należący do familii trwałorogich, w rzędzie przeżuwających. Jeden z najliczniejszych rodzajów w całej gromadzie, obejmuje najkształtniejsze i najrozmaitsze zwierzęta. Rogi mają rozmaitego kształtu, w obu płciach jednakowe; mała bardzo jest liczba gatunków w których samice są bezrożne; podobnie jak jelenie mają pod oczami otwory łzawe. Wielkości rozmaite od wielkości świeżo urodzonego jagnięcia, do wielkości średniego konia. W ogólności są to zwierzęta bardzo kształtne, lekkie, zwinne, łagodne i bojaźliwe. Żyją mniej więcej gromadnie w pustyniach lub na skałach, niekiedy po kilkadziesiąt tysięcy indywiduów łączy się w jedno stado. Afryka najwięcej w nie obfituje; dosyć gatunków żyje także w Azyi południowej, a niektóre aż do Syberyi południowej zachodzą. W Europie są tylko dwa gatunki, to jest: Antylopa skalna (Antilope Rupicapra Linn), żyjąca w Alpach, Pireneach, Tatrach, i Su-hak (Antilope Saiga, Linn) niegdyś pospolita w stepach ukraińskich i w Węgrzech, obecnie za Don wyrugowana. W krajach gdzie się Antylopy obficie znajdują, są bardzo ważnym artykułem dla krajowców, dostarczają im bowiem doskonałego mięsa na pożywienie i skór na rozmaite użytki. Większa część gatunków odbywa dość znaczne wędrówki, przenosząc się prawie peryjodycznie z miejsca na miejsce za pożywieniem, za stadami ich ciągną zawsze rozmaite drapieżne zwierzęta, które głównie się niemi żywią, tak w Afryce towarzyszą im lwy, lamparty i hijeny, a w Azyi tygrysy i irbisy; za ich to stadami zachodzą one do Syberyi, aż do 55° szerokości północnej. Na zasadzie kształtu rogów, Cuvier dzieli rodzaj Antylopy na następujące oddziały: a) rogi obrączkowate, dwa lub trzy razy zagięte z końcami naprzód, w środek lub w górę skierowanemi. Tu należy kilkanaście gatunków miernej wielkości, są po większej części najkształtniejsze i najzgrabniejsze z całego rodzaju. Najznajomsze są: Gazella: (Antilope Dorcas Linn), sławiona przez poetów arabskich z powodu szczególnej słodyczy spojrzenia i lekkości ruchów. Korynna (Antilope, Corinna Gmel.) żyjąca w Afryce północnej, dosyć podobna do poprzedzającej. Suhak (Antilope Saiga Pall.) który był dawniej dosyć pospolitym w stepach ukraińskich i często wspominany w dawnych naszych pisarzach; zwierz ten nie jest tak kształtny jak inne Antylopy, szpeci go szczególniej pysk gruby, nadęty, chrząstkowaty, pomarszczony z nozdrzami mocno rozwartemi; kształty przytem są dość niezgrabne; wielkość daniela, b) Rogi obrączkowate, dwa razy zgięte, z końcami natył podanemi. Najznakomitszą z tego oddziału jest Antylopa krowia (Ant. Bubalis Linn.) mająca kształt głowy bardzo zbliżony do krowiego, kształty ciężkie, wielkość jelenia, żyje w Afryce środkowej i południowej, c) Rogi obrączkowate, proste lub mało zgięte. Tu należy Oryx (Ant. Oryx Puli.) z cienkiemi rogami, na dwie stopy przeszło długiemi; zwierz bardzo kształtny i osobliwy, żyje na skałach Afryki południowej. d) Rogi obrączkowe, z pojedynczem zagięciem, końce w tył podane.