Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/985

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

przyszło r. 301 do walnej bitwy, w której 84 letni Antygon wraz z życiem i państwo postradał.

Antygon, z przydomkiem Karystyjusz, współczesny Pyrrona (około 270 przed J. C.), pisał życia sławnych uczonych, które to dzieło zaginęło; oprócz tego zaś jeszcze zbiór historyj cudownych: Historiarum mirabilium collectio, które wydali: Beckmann (Lipsk, 1791) i Westermann (Brunświk, 1839).

Antygona, córka króla Edypa, króla Teb, którą spłodził z własną matką Jokastą, nie wiedząc o tém. Towarzyszyła ojcu na wygnaniu w Kolonos w Attyce, zkąd po jego śmierci wróciła do Teb. Tu wyprawiła pogrzeb bratu Polynicesowi, w wojnie siedmiu przeciw Tebom poległemu, którego ciało przez władającego w Tebach Kreona porzucone było ptastwu na pożarcie. Za czyn taki skazaną została przez niego na zakopanie żywcem w ziemi; przy wykonaniu tego Hemon, syn Kreona a jej narzeczony, zabił się z rozpaczy. Sofokles w dwóch tragedyjach: Edyp w Kolonos i Antygona, wyświecił nam ją jako ideał poświęcenia niewieściego i miłości dla rodzeństwa. — Antygona, córka Eurytiona, a wnuczka księcia Myrmidonów Aktora, żona Peleusa, powiesiła się, dowiedziawszy się od Astydamii, żony Akastusa, że Peleus ożenił się z Steropą, córką Akastusa, co było fałszem. — Antygona, córka Laomedona, siostra Priama, której włosy Junona za to, że śmiała równać się z nią w piękności, zamieniła w węże tyle jej dokuczające, że bogowie z litości w bociana ją przemienili.

Antygonidowie, dynastyja panująca po śmierci Alexandra Wielkiego: w Frygii, Licyi i Pamfilii, pochodząca od Antygona, jednego z wodzów Macedońskich (ob.). Do dynastyi tej należeli następujący królowie: Antygonus, Demetryjusz Poliorcetes, Antygonus Gonatas, Demetryjusz II, Antygonus Doson, Filip i Perseusz, na którym rodzina ta wygasła

Antygoryt. Gatunek bronzytu z doliny Antigorio, blisko Dorno d’Ossola w Piemoncie, skąd i nazwa pochodzi. Znajduje się w bardzo cienkich, prostych blaszkach zielonej barwy różnych odcieni. Wedle rozbiorów Schweizera ma to być krzemian magnezyi i żelaza, z wodnianem magnezyi połączony, wzoru: 2SiO3 . 3(MgO, FeO)+ MgO. HO.

Antyjar, Upas antiar, sok żywiczny drzewa Upas (Antiaris toxicaria). Jestto trucizna, używana przez mieszkańców Jawy i innych wysp archipelagu indyjskiego do zatruwania strzał. Zawiera pierwiastek trujący zwany antyjaryną. Działa nadzwyczaj gwałtownie przez zmieszanie się z krwią w ranie.

Antyjazyści, sekta chrześcijańska, której początek nie jest wiadomy. To tylko wiemy, że życie przepędzali na spaniu i pracę uważali za występek.

Antyjoch, imię piętnastu królów syryjskich, oraz wielu wodzów, pisarzy i artystów w różnych krajach. Pomiędzy niemi odznaczali się: Antyjoch I. syn Seleukusa, pierwszego króla syryjskiego i babilońskiego, wstąpił na tron r. 280 przed J. C., um. 260, otrzymał przydomek Soter czyli zbawca, za to, że kraj swój ocalił od Gallów. Miłość do jego macochy Stratoniki, o mało co nie przyprawiła go o śmierć; gdy jednak lekarz królewski Erazystrat odgadł powód choroby, Seleukus dla ocalenia syna odstąpił mu przedmiot jego życzeń. — Antyjoch II. syn poprzedzającego, z przydomkiem Teos (Bóg), tak przezwany przez Miletczyków za to, że ich oswobodził od tyranii Tymarcha; panował od r. 261 do 246 przed J. Chr., prowadził niepomyślną wojnę z Ptolemeuszem Filadelfem, królem Egiptu; um. otruty przez żonę swoją Laodykę. — Antyjoch Wielki, wstąpił na tron po Seleukusie II r. 223, odebrał Ptolemeuszowi Syryję, później oddał mu ją w posagu za córką swoją Kleopatrą. Jego zamiarom zdobycia Azyi Mniejszej i Grecyi oparł się oręż rzymski; w wojnie tej, znanej pod imieniem