Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/507

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

su azotnego i t. p.; krystalizuje w małe bezbarwne slupy, trudno w zimnej, nieco łatwiej w gorącej wodzie rozpuszczalne. Roztwory te czerwienią lakmus, z wodanem baryty dają osad fijoletowy, który w gotowaniu cieczy bieleje i znika; z amo-nijakiem zaś na ciepło dają czerwony roztwór, którego kolor po oziębieniu ginie. Utleniające ciała zamieniają ją znowu w alloxan. Przez gotowanie roztworu alloxantyny nie zawierającego powietrza, z takimże roztworem salmijaku, tworzy się bezbarwny dialuramid, który w powietrzu amonijak zawierającem czerwieniej e, zamieniając się w tak zwany murexyd (ob.), używany obecnie w farbierstwie. Piękny kolor czerwono-purpurowy, jaki ciała zawierające kwas moczowy (np. guano), po utlenieniu kwasem azotnym, przybierają od amonijaku, pochodzi od tego ciała. T. C.

Allston (Washington), jeden z najcelniejszych malarzy i poetów amerykańskich, urodzony 1779 r. w Południowej Karolinie, z początku poświęcał się medycynie, później, zaprzyjaźniwszy się z malarzem Malbone, polubił malarstwo i udał się akademii londyńskiej, poczem r. 1804 zwiedził Francyję i Włochy. Po krótkim następnie pobycie w Ameryce, powrócił znowu do Anglii, gdzie 1811 r. otrzymał wielki medal w British Institution i w kilka lat potem mianowanym został członkiem akademii angielskiej. W r. 1819 powrócił do ojczyzny, gdzie już w willi swojej w Cambridgeport, niedaleko Bostonu, przebywał aż do śmierci; umarł 1843 roku. Obrazy jego, treści po większej części biblijnej, są nader liczne, najcelniejsze zaś z nich są: Sen Jakóba, Elijasz w pustyni i Oswobodzenie Piotra S. Styl Allstona jest wspaniały, myśl pełna namaszczenia, koloryt niezmiernie zbliżony do dawnych mistrzów. Z pomiędzy dzieł jego ogłoszonych drukiem, najlepszemi są: The sylphs of the seasons, (Londyn, 1813), i Monaldi (Boston, 1843), powieść poetyczna w rodzaju tych, które później przez Longfellowa uzyskały prawo obywatelstwa w literaturze amerykańskiej.

Alluaudit, nazwany tak przez Damoura, na cześć pana Alluaud syna, Kraurit (Breithaupt.) Gruneisenerz. Fosforan tlenniku żelaza wodny: 2Fe2O3), 2(PaO5 + 5. HO. Schnabel znalazł niedawno w jednej jego odmianie 10 procentów tlenku żelaza, ztąd Rammelsberg przypuszcza, że pierwiastkowo minerał ten bywa fosforanem tlenku żelaza, a z czasem dopiéro tlenek w tlennik działaniem powietrza przechodzi. Znajduje się w kulistych, nerkowatych massach, drobnoziarnistych, zielonej barwy z rozmaitemi odcieniami, nieprzezroczysty i z bardzo słabym połyskiem. Znajduje się gniazdami w granicie w okolicach Limoges we Francyi. K. J.

Alluvionis jus, ob. Przybyt.

Alluvium (napływy). Pod tém nazwiskiem rozumieją się w ogólności wszystkie osady, które się od potopu geologicznego aż do naszych czasów utworzyły. Geologowie zowią je także z tego względu post-diluvium albo okresem popotopowym, czwartorzędowym. Osady te, tworzące się jeszcze ciągle i w naszych oczach, są zresztą bardzo, co do swej przyrody, rozmaite. Cała ziemia pokrywa się nieustannie materyjami mineralnemi, nie powstającemi obecnie, ale zdaleka lub z blizka naniesionemi i stanowiącemi z upływem czasu massy i pokłady ogromne, w naszych wzrastające czasach. Napływy te tworzą się w morzach, w jeziorach, w rzekach, w podziemnych jaskiniach, w kopalniach, w około wulkanów i źródeł mineralnych, w dolinach i t. p. Tym sposobem, kula ziemska od czasów potopu pokryła się pokładami różnemi co do grubości i natury swej geologicznej. Ogromne nasypy pokrywające większą część dolin, utworzyły się już po potopie; wypełniły one mnogie jeziora i bagniska niegdyś istniejące; potworzyły rzeczne delty i zmuszają morze coraz bardziej cofać się od brzegów. Potoki