Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/474

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

charakteru łagodnego, był wyrozumiałym, dobroczynnym i bezinteressownym, a miarą jego poświęceń i troskliwości nie był stan chorego, ale moc i niebezpieczeństwo cierpienia. Jako lekarz szczególną położył zasługę w rozpoznawaniu chorób skórnych, co mu też zjednało rozgłos europejski. Dzieła jego są: Dissertation sur les fievres pernicieuses ou ataxiques intermitentes, Paryż 2804, a 5 wydanie pomnożone w r. 1819. Description des maladies de la peau, observées a l hopital Saint Louis 1806; o tychże chorobach w r. 1810 i 1822. Nosologie naturelle ou les maladies du corps humain distribuees par familles Paryż, 1817 2 tomy. Précis sur les eaux minerales les plus usitées en medecine, Paryż 1826, 2 tomy. Physiologie des Passions 1835 r. Oprócz tego pisał wiele artykułów do pism czasowych i dykcyjonarzy lekarskich, nadto mowy pochwalne na cześć Spallanzaniego Gahaniego, Roussel’a, Bichat’a. Xaw. R.

Alibi (wyraz łaciński znaczący gdzieindziej). Używa się w prawie kryminalnym, jako sposób obrony, od zarzucanej obwinionemu zbrodni lub występku, i zależy na dowiedzeniu, że oskarżony znajdował się na innem miejscu (gdzie indziej), w tej chwili kiedy zbrodnia popełnioną została, a zatem fizycznie nie mógł jej dokonać. Taki jednakże sposób obrony, może być za lub przeciw, obwinionemu: to jest: jeżeli zdoła dowieść swoje alibi przez niewątpliwe i niezbite świadectwa, oskarżenie samo z siebie upada; ale jeżeli się pokaże iż bez żadnej zasady, uciekł się do tego sposobu, wtenczas prawa rozumieją, że oskarżony wyznaje przez to, że i wszelkie inne zarzuty przeciw niemu mogą być słuszne.

Alidada, jest to narzędzie składające się z linijału metalowego, najczęściej mosiężnego obracającego się około osi jakiegokolwiek przyrządu, służącego do mierzenia kątów, naprzykład około osi przechodzącej przez środek koła, podzielonego na stopnie i części stopnia. Do końców linijału przymocowane są celowniki przez które patrzy się na przedmioty, końce zaś linijału opatrzone bywają nonijuszami, lub tylko skazówkami, służącemi do dokładnego oznaczenia liczby stopni zawartych w mierzonym kącie. Alidada jako linijał z celownikami bez narzędzia do mierzenia kątów, używa się przy pomiarach dokonywanych stolikiem mierniczym; w takim razie nazywa się dijoptrą.

Alidowie, potomkowie Alego, tak zowią zwykle dwunastu imamów, których stronnicy Alego uważają za jedynych prawowitych następców proroka (ob. Imam, Kalif i Szyjci).

Alien-Bill, prawo o cudzoziemcach przebywających w Anglii, uchwalone przez parlament podczas pierwszej rewolucyi francuzkiej, dla uchronienia się od emis-saryjuszów wysyłanych z Francyi do wszystkich krajów monarchicznych. Motorem tego prawa był Pitt, który w 1792 r. w Izbie Gmin wniósł bill specyjalny, obejmujący niezmiernie surowe przepisy policyjne, które przez pewien przeciąg czasu utrudniać miały cudzoziemcom, z wyjątkiem tylko biskupów francuzkich i dzieci, przyjazd do W. Brytanii i dłuższy w niej pobyt. Bill ten, wymownie broniony przez samego Pitta, lorda Grenville i sławnego przeciwnika rewolucyi francuzkiej, Burke’go, przyjęty został w obu izbach i kilkakrotnie (w latach 1802, 1816 i 1818) odnawiany; dopiero po śmierci lorda Castlereagh, Canning zniósł go ostatecznie, czyli raczej dawny Alien bill zastąpił nowem prawem, którego przepisy, dotyczące przebywania cudzoziemców w Anglii, odznaczają się najwyższą liberalnością.

Alijenacyja (alienatio: alieni facere), wszelki sposób przeniesienia własności nietylko przez akta między żyjącemi, przedarz, darowiznę, ale przez testament.