Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/459

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

W. Józefowicza, Płock 1828 in 8-vo. Wykład matematyki dla szkól Gimnazyjalnych, przez K. Libelta, Poznań 1844, 2 tomy in 8-vo. Zasady algebry Mayera i Choquet’a, przełożone przez W. Wrześniowskiego, Warszawa 1845 in 8-vo. Początki algebry, przez JW. Ministra Oświecenia Narodowego zatwierdzone do użycia w zakładach Okręgu Naukowego Warszawskiego, ułożone przez Felixa Beneveni, Warszawa 1859. J. P-z.

Algebraiczna summa ilości jest zbiór tychże ilości z właściwemi im znakami. Tak np. summę algebraiczną ilości: 6a,—7a2, 5ab,—3b2 jest: 6a—7a2+5ab—3b2. — Algebraiczne krzywe, które wyrażają się równaniami algebraicznemi; takiemi są: przecięcia ostrokręgowe (sekcyje koniczne), cyssojda, konojda i t. d. (ob. Krzywe linije).

Algenib, jedna z gwiazd rzędu drugiego w konstellacyi Pegaza.

Algerit, minerał znaleziony przez Hunta w ziarnistym wapieniu w Franklin w New Jersey. Barwy słomiano-żółtej, w długich słupach rombowych. Twardość — 3,0 — 3,5. C. gat. — 2,69—2,71. Ma blask szklisty, przeświecający. Skład chemiczny: 2 Al<sub2O3. 3 Si2O3 + KO Si2O3 + 3 Aq. Dana utrzymuje, że to jest mniej lub więcej rozłożony skapolit.

Algerus z Leodyjum (Liége, Lüttich). Podług nielicznych szczegółów, jakie doszły do nas o tym mężu, bardzo wielkie w swoim czasie posiadającym znaczenie, urodził się on zapewne przy końcu XI wieku w Leodyjum i był tu scholastykiem. W r. 1121 wstąpił do zakonu Benedyktynów w Klunijaku, i część swojego spadku im darował. Umarł przed r. 1128. Dzieła Algerusa są: De Sacramento Corporis et Sanguinis Domini, przeciw nauce Berengaryjusza Turoneńskiego o Eucharystyi, jedno z najcelniejszych, podług Piotra Venerabilis, jakie w owej epoce były pisane przeciw temu heretykowi, wydane naprzód w Bazylei przez Erazma r. 1530, później zaś w XI tomie zbioru Bibliotheca Patrum.—Tractatus de libero arbitrio (Pezii, Thesaur. anecdot. t. IV).— Traktat de Misericordia et Justitia, wydany przez Marten’a w V tomie Thesaurus, podług rękopismu znalezionego w Clairvaux. Najobszerniejsze i najważniejsze to z pism Algerusa dzieli się na trzy części: pierwsza z nich wylicza warunki, pod jakiemi surowość karności kościelnej, może być złagodzoną względem pewnych osób i w pewnych okolicznościach; druga mieści organizacyję tej karności; trzecia o Sakramentach tych, którzy są wyłączeni ze społeczności Kościoła. Pod względem układu, jest to raczej wykład systematyczny karności kościelnej, niżeli zbiór Kanonów, w zwykłem tego wyrazu znaczeniu. Wszędzie zasady naprzód są zamieszczone; potem idą na ich poparcie zdania wyjęte z Ojców Kościoła: ś. Cypryjana, ś. Augustyna, ś. Ambrożego, ś. Hieronima, ś. Izydora, ś. Syrycyjusza, ś. Innocentego I, ś. Leona, Gelazyjusza, ś. Grzegorza Wielkiego i z księgi Liber pontificalis; jednocześnie przytacza wielką liczbę Kanonów pseudo-Izydora. Co do układu, dzieło powyższe wiele ma podobieństwa z dekretem Gracyjana. Richter wykazał, że Gracyjan korzystał z księgi Algerusa, nietylko biorąc z niej liczne cytacyje, ale nawet przepisując od czasu do czasu, całe pasmo jego myśli. L. R.

Algesiras czyli Algeciras, miasto hiszpańskie przy zatoce Gibraltarskiej, posiada port niewygodny i warztat okrętowy, liczy do 5,000 mieszkańców. Algesiras było pierwszém miastem zdobytem przez Maurów w 713 roku i dopiero w 1344 r. odebrał je Alfons XI król Kastylski. W dniu 6 i 12 Lipca 1801 roku, zaszły pod Algesiras dwie bitwy morskie między Francuzami i Anglikami. W pierwszej bitwie zwycięztwo przechyliło się na stronę admirała francuzkiego Linnois, który otrzymał za to tytuł: ,,hrabiego d'Algesiras;“ w drugiém zaś spotkaniu, tenże sam Linnois na głowę przez Anglików porażonym został.