Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/256

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

i korrespondentów, tudzież prawo sądu nad wszystkiemi podwładnemi jej osobami; sprawy prawne pomiędzy jej członkami i osobami podwładnemi, a innemi osobami toczyły się w konferencyi akademii, a apellacyja od wyroków szła do Senatu Rządzącego. W sprawach kryminalnych pierwiastkowe, śledztwo prowadzone było w akademii, a następnie z opiniją odstępowane właściwemu sądowi. Akademija miała własną cenzurę dla pism przez członków wydawanych, tudzież rozpraw na stopnie naukowe; przyczém trzymać się była winna ogólnych przepisów cenzuralnych. Akademija równie jak jej rzeczywiści członkowie mieli prawo sprowadzania wszelkich pomocy naukowych, dzieł i pism bez upoważnienia cenzury i opłaty cła. Korrespondencyje akademii i jej przesyłki nie przenoszące 40 funtów wagi, wolne były od opłaty pocztowej, jej domy i zabudowania od kwaterunków i opłat miejskich. W sprawach swoich akademija wolna była od użycia papieru stemplowego i opłat skarbowych. Majątek po członku akademii zmarłym bez testamentu, przechodził na własność akademii, jeżeli po upływie roku i sześciu miesięcy, od daty ogłoszenia w gazetach o otwartym spadku, nikt się nie zgłosił, do niego prawo mający. Akademija składała się z: 1) prezydenta, 2) uczących: akademików, professorów zwyczajnych i nadzwyczajnych i adjunktów; 3) z inspektora studentów i czterech jego pomocników: 4) z radcy zarządu, sekretarzy i urzędników, pełniących różne przy akademii obowiązki; 5) z uczących się rozmaitych części nauk lekarskich. Konferencyja, będąca władzą wyższą akademii, składała się: z prezydenta, akademików i professorów zwyczajnych; professorowie nadzwyczajni i Adjunkci mieli do niej wstęp jako zastępcy członków zwyczajnych, lub wezwani w razie potrzeby. Kancellaryją konferencyi kierował sekretarz naukowy, wybierany z liczby professorów zwyczajnych. Zarząd akademii, do którego należało czuwanie nad porządkiem i sprawami gospodarczemi, składali: prezydent, trzech członków, t. j.: inspektor, radca zarządu, jeden z professorów i sekretarz. Prezydenta na przedstawienie ministra spraw wewnętrznych zatwierdzał Monarcha, professorów wybierała konferencyja a zatwierdzał minister. Professor zwyczajny po wysłużeniu lat 10, miał prawo zostać akademikiem, na który to stopień był zatwierdzanym przez Cesarza. Kurs nauk dla uczących się medycyny trwał lat 5, weterynaryi klassy pierwszej 4, klassy drugiej 3, farmaceutyki i położnictwa 3. Kurs nauk zaczynał się 1 Września a kończył 1 Lipca następnego roku. Na studentów medycyny i weterynaryi klassy pierwszej przyjmowaną była młodzież po ukończeniu kursu nauk gimnazyjalnego, przychodzący z prywatnej edukacyi podlegali examinowi; na studentów farmacyi przed innemi mieli pierwszeństwo ci, którzy odbyli praktykę trzechletnią w aptekach, ukończyli szkołę powiatową i posiadali znajomość języka rossyjskiego i łacińskiego; od uczniów weterynaryi klassy drugiej wymagany był dowód, źe umieją dobrze czytać i pisać po rossyjsku i cztery działania arytmetyki. Uczący się w akademii dzielili się na: studentów medycyny, studentów farmacyi i uczniów weterynaryi, wszyscy mieli jednakową odzież. Prócz tego uczący się dzielili się na: skarbowych studentów medycyny (których było 200) i uczniów weterynaryi (których było 30); ci mieli wszystkie potrzeby kosztem skarbu zaspokojone, a po ukończeniu kursu nauk winni byli odsługiwać rządowi lat sześć, na co składali przy wejściu do akademii przysięgę i zobowiązanie piśmienne; stypendystów, którzy otrzymywali z decyzyi konferencyi wsparcie, nie przenoszące połowy summy przeznaczonej na utrzymanie ucznia skarbowego, które to wsparcie udzielało się z oszczędności pozostałych od summ przeznaczonych na studentów skarbowych; ci po ukończeniu kursu nauk względnie na czas przez który pobierali stypendyja, obowiązani byli odsłużyć rządowi lat dwa lub trzy; pensyjonarzy, którzy żadnego na przyszłość względem rządu