Strona:PL Dzieła Ignacego Krasickiego T. 6.djvu/453

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

przednio wydane nie były osobno, o ile dotąd wiadomo. Zdaje się więc, że rękopismy, które służyły Dmochowskiemu do jego wydania, nie doszły do nas w zupełności.
Krasicki do ostatniej niemal chwili życia wielce się zajmował losami wydawnictwa dzieł swoich; jeszcze na miesiąc przed zgonem posyłał Dmochowskiemu poprawkę do jednej z bajek. Nie doczekał się wszakże nietylko całkowitego zbioru, ale nawet nie oglądał jego cząstki. Pierwszego tomu zaledwie mógł widzieć początek w korrekcie, gdyż tenże nosi datę r. 1802. Ostatni to jest dziesiąty wyszedł w roku 1804.
Ta dziesięciotomowa edycya, w której nie było ani Kazań, ani Komedyj, ani Zbioru potrzebniejszych wiadomości, stała się wzorem dla dalszych wydań zbiorowych zarówno pod względem brzmienia tekstu jak i pod względem uporządkowania utworów. Co więcej zachowywano również liczbę tomów zarówno w wydaniu wileńskiem (1819). jak we wrocławskiem (1824) i lipskiem (1834—35). Tylko Barbezat w paryzkiej edycyi z r. 1830 zawarł wszystkie dzieła w jednym tomie, a w innej odbitce we trzech. Wszystkie te wydania różniły się jedynie drukiem i papierem tudzież mniejszą lub większą poprawnością korrekty; ale pod wszelkim innym względem były prostemi kopiami edycyi Dmochowskiego.
Drugim typem wydawniczym, który dotychczas pozostał całkiem osamotnionym, jest wydanie podjęte w roku 1829 przez Natana Glücksberga, a ukończone dopiero w roku 1833 przez „Kompanią kupców“. W wydaniu tem oprócz powtórzenia w dziesięciu tomach edycyi Dmochowskiego, dano nadto w ośmiu tomach dopełnienia, zawierające: 1. Zbiór potrzebniejszych wiadomości; 2. Kazania; 3. Komedye; 4. Konsolacyą; 5. Wiersze różne; 6. artykuły z pisma peryodycznego Co tydzień. Te-to dopełnienia nadają wydaniu temu wartość nowości i zaznaczają odrębny kierunek wydawniczy, dążący do możliwego wyczerpania wszystkiego, co Krasicki napisał, nie krępując się wcale pierwotną edycyą zbiorową.
Od roku 1835, to jest od czasu wydania lipskiego, nie przedsiębrano wcale zbiorowej edycyi, gdyż wydania: lipskie oznaczone r. 1840, paryzkie oznaczone r. 1845 i wileńskie z r. 1851 są w rzeczy samej wydaniami kart tytułowych jedynie. Zadawalniano się w tym czasie przedrukiem pojedyńczych utworów księcia biskupa warmińskiego.
Dopiero przedsięwzięte w r. 1878 a obecnie kończące się wydanie w „Bibliotece najcelniejszych utworów literatury europejskiej“ podjęło nanowo tradycją dawniejszą. Oprócz względu czysto praktycznego, to jest zadość uczynienia potrzebie czytelników, dla których dostanie wszystkich dzieł Krasickiego stawało się coraz-to